Lieve lezers,

Het is nu dinsdag en goh wat hebben we een hoop gezien en gedaan. Zondagochtend zijn we na het ontbijt naar de mis van 9.00u geweest in de katholieke kerk. Er zijn hier veel kerken, sommige hebben diensten op zaterdag, andere op zondag. We kozen voor dit tijdstip, omdat er op het bord stond dat er om 10.00u ook een dienst zou zijn, we waren er zodoende zeker van dat we niet urenlang in de kerk zouden zitten, net als vorig jaar. De dienst begon te laat, de voorgaande dienst liep uit, maar om 9.15u konden we toch naar binnen. Aanvankelijk waren er niet zoveel mensen in de kerk, tijdens de dienst kwamen er nog aardig wat binnen, waaronder veel kinderen. Op een gegeven moment zaten er in onze bank 4 kleine kinderen (zonder begeleider) die maar aan elkaar zaten te plukken en zaten te lachen, ze kwamen steeds dichterbij zitten, na de communie was er opeens nog maar 1 over, die dicht tegen me aan zat. We weten niet waar de rest gebleven is. De dienst was voor een groot deel in het Engels zodat het goed te volgen was en hij was om 10.15u afgelopen. We hadden met Lenah afgesproken dat we deze dag met haar zouden gaan wandelen, Sylvester (zondag bleek dat het Lenahs zoon is) zou ons naar haar toe brengen ergens bij een boerderij. Om 11.00u vertrokken we, het was een leuk pad door de velden heen, na ruim een uur lopen kwamen we bij een boerderij aan en daar was Lenah met nog enkele andere mensen en een paar kleine kinderen. Ze ging echter helemaal niet met ons wandelen, want ze was op haar eigen boerderij, we waren blij verrast. Het was nl. erg leuk om dit te zien. Lenah woont vlak bij ons onderkomen in Monze, maar ze heeft dus ook een authentieke boerderij met kippen met veel kuikens en duiven en een heel groot stuk land waar ze, als het regenseizoen is, maïs verbouwen en wat groeten. Er staan ook citroen-, sinaasappel- en mangobomen. Alleen de citroen droeg nog vrucht. Ze waren hard aan het werk om de laatste maïs van de kolven te halen. De meeste maïs gaat van de kolven af door er op te slaan, maar de restjes worden er handmatig afgehaald. Na de rondleiding over het veld en langs de verschillende gebouwtjes hebben we de lunch genuttigd, daarna hebben we nog geholpen met de maïs werkzaamheden. Rond half 3 maakte een aantal zich op om naar huis te gaan. Op weg naar huis liepen we met zijn vijven, we gingen nog bij 3 boerderijen aan van familieleden. Bij de een werd wat gebracht, bij de ander wat gehaald. Een van de neven had een heuse, goed onderhouden, grote groentetuin en ook veel dieren, koeien (o.a. voor het ploegen), geiten, kippen en kalkoenen. De man verwerkte de mest tot biogas, in het keukentje stond een gasstel, heel bijzonder voor deze omgeving. Na het bezoek aan de boerderijen liepen we door naar huis. Het avondmaal bestond uit vis, veel groente en wat rijst, we hadden aan Kina gevraagd of ze een keer vissen voor ons wilde kopen op de markt en die dan voor ons te bereiden. Peter had haar 50 kwacha (ongev €5,-) gegeven, daar had ze 5 flinke vissen voor kunnen kopen, ze had er nu 2 heerlijk gegrild, we genoten er van. Maandag, deze dag zouden we ‘aan de slag gaan’. Om 8.30u gingen we van huis om naar de ‘Kindergarden’ te lopen. We wisten waar we ongeveer van de hoofdweg af moesten om er te komen. Nadat we even gezocht hadden vonden we waar we moesten zijn. Lenah was er al en we gingen meteen naar het lokaaltje, waar zo’n 20 kinderen aanwezig waren, de jongste, het kindje van de juf, 1 jaar, de oudste 9, allemaal in één ruimte. We zouden daar even op meten hoe groot de banken moeten worden die we gaan laten maken, ook de deur en de deurpost werden opgemeten omdat die aan vervanging toe zijn. Nu bleek dat de ruimte niet 4 bij 5 meter is, maar nog geen 3 bij 4 meter. Daar zitten dan soms wel 30 kinderen in! Ondertussen hadden zich bij het huisje van de verantwoordelijk voor de crèche, Mathilda, diverse ouders verzameld met hun kinderen met een beperking (op zich al heel bijzonder omdat ze meestal binnen blijven) ook waren er twee volwassen mannen met een groeiprobleem, een daarvan had ook maar een arm. Ze waren gevraagd daar naar toe te komen om te praten over hetgeen ze nodig hebben. De behoeften liepen sterk uiteen. Een moeder van een kindje met problemen aan de ogen wilde graag geld om het vervoer naar Lusaka en de medicijnen die het meisje van nog geen twee, nodig zou hebben na de operatie, te kunnen betalen. Twee anderen wilden graag een nieuwe stoel, of een rolstoel voor hun kind dat beslist niet op een gewone stoel kan zitten. Een moeder vroeg geld, omdat ze vanwege haar astma, haar kind met een probleem aan één voet en één hand niet lopend naar school kan brengen. Er waren twee vrouwen die voor hun kind nog termijnen moesten betalen op school, ze hadden er geen geld voor. Dit ging uom een bedrag van 180 kwacha p.p. , (€18,-) voor 3 trimesters. Van de 2 jonge mannen die er waren, vroeg er één geld, omdat zijn naaimachine het begeven had, hij had nu geen werk meer, de ander vroeg een beginkapitaaltje omdat hij zelfstandig aan de slag wil, hij was door zijn ouders verstoten omdat hij aan zijn benen een soort ‘dwerggroeiprobleem’ heeft. Er was ook nog een moeder die haar zoon Eric van 16 niet mee had, dat kon ook niet, want hij kan niet lopen, niet zien en zoals we later zagen, heeft hij ook een spierprobleem. De meeste moeders konden ook nog wel wat geld gebruiken om eten te kopen. Ik geloof niet dat ik nu over alle aanwezigen iets geschreven heb, maar jullie begrijpen dat ook dit weer grote indruk op ons gemaakt heeft. Wat een ellende in één klein wijkje van Monze, en dan te bedenken dat de meeste van de kinderen (bijna) nooit buiten komen, omdat de ouders zich voor hen schamen. We hebben gezegd dat we alle ‘aanvragen’ zullen bespreken, dat hebben we later ook gedaan. Het geld voor het vervoer naar Lusaka en de medicijnen voor de ogen zal er komen, dat zullen we Lenah geven en als de moeder weet wanneer haar kind geopereerd wordt, krijgt ze dat, anders gaat het misschien wel op aan voedsel o.i.d. Het geld voor de naaimachine zal er waarschijnlijk komen als het benodigde bedrag niet te hoog is, dan kan die jongen weer voor eigen onderhoud zorgen. De stoeltjes zullen we waarschijnlijk door de timmerman kunnen laten maken, rolstoelen worden waarschijnlijk te duur en de oudersgaan toch nauwelijks met hun kind naar buiten. Het geld dat aan de school betaald moet worden geven we ook. Wat boffen zij en wij toch dat we over een aardig bedrag kunnen beschikken...... Na de bespreking zijn we nog naar het huis gelopen waar Eric woont. Deze jongen ligt op zijn bed op de grond, of hij ligt en of zit op bank. Hij is zoals gezegd blind, kan niet praten, niet lopen is incontinent en heeft een spierziekte. Op de bank liggen wat oude handdoeken, hij draagt voor het gemak geen broek maar een omslagdoek zoals de meeste vrouwen die dragen. Als ik naast hem op de leuning ga zitten pakt hij steeds mijn hand en wrijft erover, tussendoor stoot hij kreten uit, lacht en maakt soms schokkende bewegingen met zijn lichaam. Mijn handen legt hij soms op zijn borst, dan weer in zijn nek, hij vindt het heerlijk om aangeraakt te worden. Erics handen zitten onder de eeltplekken. Zijn moeder zou voor hem graag een nieuwe deken willen en spullen om onder hem op de bank te leggen. Eric boft dat zijn ouders een bank en wat stoelen in de kamer hebben, dan kan hij tenminste gebruik maken van de bank. Het is ontroerend om te zien hoe liefdevol er met deze jongen omgegaan wordt. Na dit bezoek lopen we terug naar huis, halverwege stopt een kennis van Lenah, we mogen in de auto stappen. Thuis lunchen we en dan gaan we met Lenah naar 2 timmermannen om te vragen wat het kost om de bankjes en de deur te maken, we hoeven niet op een offerte te wachten, er wordt snel een berekening gemaakt en wij bestellen de spullen. Daarna gaan we nog naar de markt om voor Eric een deken, een stuk plastic en twee grote badhandoeken te kopen, we zoeken ook nog wat spullen uit voor de crèche, dat kan beslist geen kwaad, zo veel hebben ze niet. Tot slot zijn we naar huis gegaan, daar hebben we buiten nog even zitten lezen. Lenah had ons gevraagd of we bij het avondeten liever kip of varkensvlees wilden, de keuze viel op kip. Tijdens het lezen kwamen Sylvester en Kina met de boodschappen thuis, in de doos die ze bij zich hadden zat een levende kip..... die zou het niet lang meer maken! We aten er smakelijk van.....

Liefs van ons.