Weer aan het werk.

Lieve lezers,

Maandag 3/9, we waren weer vroeg wakker, ondanks dat het hier een stuk rustiger is dan in Monze, gebeurt het zelden dan we niet voor 6.00u liggen te lezen. Even na 8 uur stapten we op de fiets voor weer een dag graven langs het muurtje, specie maken, afsmeren van het metselwerk, dichtgooien van de geul langs het vrijdag afgewerkte gedeelte en het schoonmaken van het gereedschap. Deze klus is nu klaar op het terugscheppen na, maar dat is niet zo veel zwaar werk. Vrijdag waren er twee vrouwen voor het laatst, vandaag zijn er 2 Nederlandse meisjes bijgekomen. Op de terugweg zijn we nog even bij Sunbird House aangegaan om af te spreken dat we het komende of het volgende weekend naar Botswana willen, naar een wildpark. Kennedy en Rebeccah wilden natuurlijk graag weten hoe het gaat en hoe het in ons gastgezin is. Beide vragen konden we positief beantwoorden. Het werk is best zwaar, maar het gaat goed, in het gastgezin is het ook in orde. (we hebben een prima kamer, we krijgen genoeg te eten, al is er daarin weinig variatie, 5 van de 8 avondmaaltijden wortel met stukjes sperziebonen als groente, is niet bepaald afwisselend, van de huiskamer maken we alleen tijdens onze maaltijden gebruik, omdat de hele dag de tv daar aanstaat) We vertelden ook dat we bijna alle middagen kinderen helpen bij met huiswerk. Na een lekkere douche en lunch reden we naar het postkantoor en naar het toeristenbureau voor wat info i.v.m. wat uitstapjes. Bij de huiswerkclub waren weer heel wat kinderen, zo rond de 50 die weer hulp of aandacht wilden hebben. Aan degene die de leiding heeft heb ik even gevraagd of er dingen zijn waar ze behoefte aan hebben, we hadden al gezegd dat we schriften zouden kopen, omdat hun voorraad zo goed als op was. Als je zo’n vraag stelt, vermoed je zelf het antwoord natuurlijk wel, maar we weten ook dat hier iedere dag veel kinderen komen en dat er bijna geen geld is om dingen aan te schaffen. De kinderen zitten b.v. heel vaak op de grond te werken, er is een beperkt aantal tafels en banken. Als antwoord op mijn vraag, kreeg ik dus inderdaad te horen dat er behoefte is aan meubilair, ook zouden ze graag wat rieten matten willen hebben om de ruimtes af te kunnen schermen. Morgen zullen we precieze afspraken maken. Om 17.00u zijn we weer naar huis gefietst, met ongewild een flinke omweg, al die onverharde paden lijken ook ontzettend op elkaar. Na ons opgefrist en wat gelezen te hebben, konden we aan tafel, waar we inderdaad de worteltjes met stukjes sperciboon kregen..... we gaan er morgen toch maar eens wat woorden aan vuil maken...... Dinsdag 4/9, na ontbijt hebben we ‘de stoute schoenen aangedaan’ en zijn we met Christine gaan praten. We hebben gezegd dat we het erg naar onze zin hebben en niets te kort komen, maar dat we de variatie in eten, vooral de groente, wat beperkt vinden. Ze liet wel merken dat ze niet zo van koken houdt, maar ook niet zo goed wist wat ze al dan niet voor ons kon bereiden. We hebben gezegd dat we ook wel zelf willen koken als zij voor de spullen zorgt en dat we salade ook wel heel lekker vinden. Ze was meteen bereid er aan mee te werken, heel fijn. Hierna gingen we op pad, zoals al gedacht was er aan de schoolkant waar we bezig waren niet veel meer te doen, de geul moest dicht en de muur waar cement spatten op zaten moest schoongekrabd worden. Toen dit af was gingen we met zijn tienen, er waren weer 2 mensen bijgekomen, naar het terrein aan de overkant. Daar komt een soort ‘ambachtsschool’ waarvan de fundering ligt, maar waar verder gebouwd moet gaan worden. Om dat voor te bereiden moesten er bij elkaar 45 kruiwagens zand en 39 met stenen naar een plek gekruid worden waar het met elkaar vermengd werd. Iedereen werkte daar in de volle zon, het was erg heet. Het voorstel werd dan ook gedaan om morgen een uur eerder te beginnen, om 7.30u zodat we om 11.00/11.30 uur kunnen stoppen, iedereen was het er mee eens. Bij het Sunbird huis hebben we op de terugweg betaald voor komend weekend, een geheel verzorgde tour naar Botswana met een overnachting in tentjes. Ook hebben we het met Rebeccah nog even gehad over het eten bij Christine, zij gaf aan dat het wel lastig is om een keuze te maken wat er gekookt gaat worden omdat veel mensen nogal kieskeurig schijnen te zijn. Dat snappen we wel, maar aangezien wij geen lastige eters zijn, is er keuze genoeg. Rebecca zou eventueel nog bellen met onze gastvrouw. ‘s Middags bij de huiswerkclub zijn we eerst bij Mozes in zijn kamer geweest om definitief af te spreken wat hij mag gaan bestellen en om dat te betalen. Daar bleek dat de ruimtes waar de club plaats vindt, ook het schoolgebouw is waar hij en een juf normaal les geven. Dit alles geheel vrijwillig, de ouders van de kinderen betalen geen schoolgeld, omdat ze dat toch niet hebben, en de leerkrachten hebben geen normaal salaris. Het kamertje waar wij nu zaten, van 2,5 bij 3 m, was ook Mozes’ onderkomen, net aan ruimte voor een bed, 2 stoelen en een kast met schoolspullen, boven zijn bed hing een lijn met wat kleding er aan. Dat we hier in een zeer arme buurt zijn, is ook heel goed te zien aan de kinderen, bijna geen kind heeft iets van kleding aan wat schoon is en waar geen gaten in zitten, hier zouden gerust ook bergen kleding heen kunnen...... Nadat we de kortste weg naar huis hadden, hebben we ons weer opgefrist, het is wel heel erg warm, en wilden we iets aan het eten gaan doen, maar dat bleek niet nodig....., omdat de dochter van Christine voor ons aan de slag zou gaan. Wij gingen dus maar naar buiten, waar het nu zonder zon wel wat afgekoeld was, schrijven en lezen. Het eten was inderdaad anders, we hadden een heerlijke salade, we hebben er van genoten en dat ook gezegd, wie weet waar dat goed voor is. Woensdag 5/9 om even over 7 uur op de fiets, het was nog lekker koel buiten. De vloer van de ‘ambachtsschool’ moest vandaag gestort worden, het duurde wel even voordat alle het gereedschap en de materialen aan de overkant waren. Eerst moest ook het pad nog even wat geëffend worden voordat de pick up er over zou kunnen rijden. Die moest zakken cement overbrengen en later een grote ton water, omdat de watervoorziening bij de werkplek te weinig druk had. Na het neerleggen van plastic en een soort bewapening en het aanbrengen van de planken aan de zijkanten kon het mengen en storten gaan beginnen. Aangezien we met 10 mensen daar liepen, stelden we voor dat wij terug zouden gaan naar het schooltje om het terrein er achter, waar we gewerkt hadden, eens op te ruimen, daar lagen veel steenblokken en -brokken en andere troep. Na een uur of anderhalf zag het er daar een stuk beter uit en gingen we verder helpen aan de overkant, ook daar was onze hulp welkom, het storten van een vloer kost aardig wat moeite en tijd, zeker omdat het allemaal handwerk is. Het mengen van zand, stenen, cement en water kost erg veel kracht en ook het wegkruien van de substantie is voor mensen met spierballen. Ook nu weer leuk om te zien dat veel jonge vrouwen er niet voor terugdeinzen deze zware klussen te doen. Peter en ik hielpen zoveel mogelijk mee, maar die zware kruiwagens lieten wij, zoals steeds, door anderen verplaatsen. Bij de gestorte vloer waren steeds twee mensen bezig om met een lange lat, met 2 stokken aan de uiteinden, de boel glad te strijken en te zorgen dat de stenen niet aan de oppervlakte kwamen. Al met al veel pittig werk, maar omdat we vroeger waren begonnen...... oh nee, de inschatting van de tijd was niet helemaal goed gelukt, het geprepareerde materiaal moest verwerkt worden en ook al het gereedschap moest nog schoon, dus niet echt vroeg naar huis voor de lunch. In de middag hebben we eerst nog even een boodschap gedaan en zijn toen naar de middagactiviteit gegaan. Daar waren al weer heel wat kinderen en vrijwilligers, Mozes stond ons al min of meer op te wachten, want hij had iets met ons te bespreken. Hij had gister 2500 kwacha van ons gekregen voor het maken van de tafels en banken en het kopen van matten. Hij had daar zelf een berekening voor gemaakt, maar nu bleek dat de timmerman niet voor dat bedrag het meubilair kon maken. Met veel ‘omwegen’ probeerde hij ons duidelijk te maken dat het meer ging kosten, er moest nog wel 2000 kwacha bij. Dat vonden wij wel een beetje vreemd, want 2000 t.o.v. 2500 die al betaald was is wel een beetje veel, maar wat zeg je als je eenmaal A gezegd hebt, ja natuurlijk.... Gelukkig komt er nog steeds geld binnen (waarvoor dank) zodat de bodem van de geldpot nog niet helemaal in zicht is. Na weer de nodige kinderen geholpen en aandacht gegeven te hebben zijn we weer naar huis gegaan. Onderweg hebben we nog even cadeautje gekocht voor de Christines kleinzoon van 3, hij was erg blij met zijn kleurboek en -potloden, de verkrijtjes en de puntenslijper, hij ging er meteen mee aan de slag, wij zijn naar de keuken gegaan om te koken, er waren diverse groentesoorten in huis, waar wij een lekker prutje van gemaakt hebben. Ook de afwas hebben we na een lekkere maaltijd zelf maar even gedaan, daar maakten moeder en dochter geen bezwaar tegen.

Zeer warme groet van ons.

Wat een prachtige natuur.

Lieve mensen,

Vrijdag 31/8, een dag met veel zon en warmte, (dik boven de 30 graden) zoals we gewend zijn, er is nog maar één dag geweest dat we wolkjes in de lucht zagen. We konden dus weer gewoon in ons t-shirt naar ons werk fietsen, waar we aan de voorbereidingen begonnen voor het pleisteren van de rand van de gestorte stoep. We moesten echter eerst graven tot aan de fundering, dat ging redelijk vlot, omdat het niet vol lag met stenen, iets wat we vreesden. Daarna konden we zand, cement en water vermengen, zodat het pleisterwerk kon beginnen. Buiten Wiliam om, had nog geen van ons zessen ooit iets met pleisteren gedaan, maar we begonnen vol goed moed aan de klus. Het viel zeker niet mee om de specie netjes tegen de stenen aan te krijgen, maar we hielden vol, ondanks dat het ook best zwaar werk was. Gelukkig kon Wiliam ons gestuntel nog goed corrigeren, al kreeg hij niet alles voor de middag af. Hij zou samen met een vrijwilligster ‘s middags nog terugkomen. We hadden deze ochtend vrij lang doorgewerkt, zodat we, toen we thuiskwamen eerst lunchten en daarna douchten. Het leek wel of de werkster hier in huis er op had staan wachten dat we klaar waren, want ze vroeg meteen om ons wasgoed, we gaven haar alles en zeiden dat we mee wilden helpen, maar daar was geen sprake van, toen we terug kwamen lag het keurig opgevouwen voor ons klaar. Wij zijn toen op de fiets gestapt om te proberen postzegels te kopen, wat niet lukte, de beambte wist niet hoeveel er op een kaart moest....., en zijn toen doorgefietst naar de huiswerkclub. Daar hebben we echter wel lang over gedaan, we hebben heel wat onverharde, achteraf paadjes gezien, voordat we het goede pad gevonden hadden. Er waren deze middag heel veel kinderen, velen wilden gemaakte sommen nagekeken en/of uitgelegd krijgen en ze wilden graag nieuw huiswerk. Aan het eind van de middag werden ze verwend met een mooi schrift met een harde kaft, enkele potloden, een pen, een tandenborstel en tandpasta, omdat er een paar vrijwilligers voor het laatst waren. Aangezien er heel veel kinderen aanwezig waren, was er op het laatst niet voor ieder kind meer evenveel en hetzelfde, daar maalden ze echter gelukkig niet om, ze waren blij met hetgeen ze kregen. We fietsten daarna rechtstreeks! naar huis, waar we al snel voorzien werden van eten, vast een goedmakertje voor de avond er voor, toen kregen we pas tegen 8 uur iets te eten, voor ons geen bezwaar, maar waarschijnlijk vond Christine, de vrouw des huizes, dat wel vervelend. Zaterdag 1/9, de dag dat we naar de Victoria Watervallen, de Falls, gingen, nadat Peter na het ontbijt nog even naar het postkantoor was geweest om de kaarten te laten wegen en postzegels te kopen. We hadden met Christine afgesproken dat we om 9.00u wilden vertrekken met een taxi. Wij hadden met de fiets willen gaan, het is hier vandaan nog geen 8 km., maar dat vond ze geen goed idee, omdat er vlak bij het park olifanten op de weg kunnen komen. Christine ging met ons mee het dorp in om voor ons een voordelige rit te krijgen, wat we niet wisten, was dat ze met ons mee ging naar de Falls. We gingen dus met elkaar het park in, wat we al vaker gemerkt hadden is dat de entreeprijs voor Zambianen veel lager is dan voor buitenlanders, 12 kwacha t.o.v. 200, een behoorlijk verschil. Het was nog erg rustig, we konden overal goed kijken en ontzettend genieten. Wat indrukwekkend zijn die watervallen, wat valt het water een eind naar beneden, wat een prachtig gezicht, zeker als er ook nog een aantal regenbogen te zien zijn. Er zijn dagen dat je regenjassen nodig hebt om langs de hele reeks watervallen te lopen, vandaag was dat echter niet nodig het was redelijk droog, alhoewel we soms het idee hadden in een regenbui te lopen, maar met de zon erbij, was dat zeker geen bezwaar, we waren zo weer droog. Later liepen we naar de Zambezie rivier, naar het deel waar de watervallen beginnen, ook een schitterende plek, die in het regenseizoen veel hoger water heeft. Na dit gezien te hebben is Christine in het gebouw gebleven waar je kaartjes kon kopen, wij zijn naar Zimbabwe gelopen na de nodige formaliteiten afgehandeld te hebben. We zijn over een grote, hoge brug over de Zambezie rivier gelopen en zijn gestopt op de plek waar we weer formaliteiten zouden moeten afhandelen om ook van de Zimbabwe kant te kunnen kijken. Daar hadden we niet zo veel zin in, ook al omdat we van diverse kanten gehoord hadden dat de Falls aan de Zambiaanse kant veel mooier zijn, omdat je daar hoger loopt. We zijn dus weer terug gelopen, hebben nee gezegd tegen de mensen die vroegen of we aan bungee jumping wilden doen, op de plek waar je de hoogste/laagste sprong in de wereld kunt maken. Ons niet gezien, dat laten we aan anderen over! Met Christine hebben we weer een taxi genomen en zijn terug gereden naar het begin van het centrum, waar we heen wilden. We zijn daar alle 3 uitgestapt en ieder onze eigen weg gegaan. Wij gingen naar de winkel waar we bundels voor de telefoon gekocht hadden, omdat internet nog steeds niet lekker werkte, dat maakten ze snel in orde. Daarna zijn we nog even in een grote supermarkt geweest voor wat boodschappen en zijn daarna op een terras beland om koffie/thee met iets daarbij te nemen. Op weg naar huis hebben we nog even bij de toeristeninformatie gekeken, maar die was gesloten, zijn nog langs wat winkels gegaan en toen naar huis. Rond half vier namen we plaats op het terras, in de schaduw, om nog even lekker te lezen. Tijdens het eten hadden we de eerste stroomstoring van deze reis, zo’n 3 kwartier was er geen elektriciteit, toen was het weer opgelost. Het was een dag met een geweldige ervaring, nogmaals de Falls waren indrukwekkend, wat een prachtig natuurgeweld. Zondag 2/9 het werd weer tijd voor een rondje rennen, dat was hier minder eenvoudig, maar we hebben uiteindelijk een lekker stuk gerend, al was het wel aardig helling op en af. Na het ontbijt en een douche zijn we ook hier maar eens gaan kijken hoe de kerkdienst is, we gingen naar de mis van 10 uur. De kerk was behoorlijk vol met niet zo veel kinderen als we gewend waren, maar deze dienst duurde dan ook veel langer, bijna 2 uur. Hier was eveneens een jongerenkoor, de drums ontbraken echter, er werd veel en fanatiek gezongen en geklapt, ook door andere mensen in de kerk. De priester had een behoorlijk lange preek, waar we ondanks de Engelse taal, weinig van begrepen, er wordt hier Engels gesproken met een vreemd accent. Na die twee uur hadden we er beiden wel genoeg van, dit hoeft niet meer voor ons. Na nog wat gekocht te hebben, de meeste winkels zijn 7 dagen in de week open, liepen we naar huis, het was al weer bijna lunchtijd. ‘s Middags zijn we naar het Livingstone museum gelopen, dat was wel interessant, maar ook hier, dat was al het derde museum waar dat zo was, werd de verre prehistorie in beeld gebracht. Verder was er veel te zien over het leven van alledag en een aantal rituelen, er was veel informatie over dieren, planten en bomen in Zambia en natuurlijk een deel over Livingstone. Omdat er hier in de buurt wel wat terrasjes zijn, gingen we na het museumbezoek op zoek naar een plekje waar we een lekker glaasje witte wijn zouden kunnen drinken, maar dat is helaas niet gelukt, we blijven wat de alcoholische drankjes betreft nog op nul staan. Een ijsje in deze warmte was een schrale troost..... Tegen half 5 waren we weer thuis, tijd voor wat lees- en schrijfwerk, zodat jullie ook weer wat te doen hebben. We hebben het nog steeds naar onze zin, gaan morgen beginnen aan de tweede en laatste week op het constructieproject, waar we weer nieuwe mensen zullen ontmoeten, ook weer leuk.

We wensen jullie het allerbeste, groet Peter en Ineke.

Aan het werk als bouwvakkers.

Lieve allemaal,

Wellicht nog wel leuk om te weten waar, dankzij veel gulle gevers, heel wat geld aan besteed is in Manungu: bergen kleding, dekens, badhanddoeken, vele pakken luiers, 2 ondernemers op weg geholpen, een speciaal stoeltje, een loopstoeltje, schoolbijdrage voor 4 kinderen, 2 biggen, transport naar ziekenhuis voor 4 kinderen, bij komende kosten voor röntgenfoto’s, bloedonderzoek, medicijnen en voedsel, deur, raam, banken, krukje en materialen voor het schooltje, salaris voor de juf, schoenen, aanbetaling beenprothese, 2 fietsen, oogdruppels, standingframe, matrassen, geld voor het project in Chicheleko en vast nog wel iets wat we vergeten zijn te noemen.

Dinsdag 28/8, onze eerste weekdag in Livingstone. Na het ontbijt zijn we opgehaald door een man op de fiets om ons naar onze werkplek te brengen, geen lastige weg om te fietsen, meest asfalt en soms een onverhard deel met af en toe iets te veel zand, zodat wel eens een stukje moesten lopen. Wat wel vreemd is, is het links fietsen, dat is steeds weer goed opletten. We waren de eerste vrijwilligers die aankwamen, dus Wiliam kon ons uitleggen wat de bedoeling is en hij liet ons zien wat er allemaal al gemaakt is met behulp van mensen zo als wij. Er is een school met 3 lokalen die gebruikt kunnen worden, gebouwd, maar nog niet af zijn: 3 lokalen, 2 kamers voor schoolleiders, 1 personeelsruimte en een magazijntje, er zijn ook nog diverse plannen. Dit is allemaal bekostigd door vrijwilligers en sponsors, de kinderen die er komen hoeven geen schoolgeld te betalen, omdat de ouders dat (meestal) niet kunnen bekostigen, velen komen ook naar school, omdat ze dan een maaltijd kunnen krijgen. Momenteel zijn ze bezig met het maken van een betonnen, verhoogd gedeelte rond het nieuwgebouwde stuk. Wij gingen dus meehelpen met het kruien van zand en zakken cement naar de bouwplaats, waar deze materialen vermengd moesten worden met stukken steen en water. Dit moest allemaal m.b.v. scheppen gedaan worden, waarna de massa in kruiwagens een stukje omhoog gereden moest worden. De groep werkers bestond uit 2 vaste krachten, 5 vrouwen en 2 mannen. Ik kan wel zeggen dat het geen licht klusje was, al heel snel had ik stukke blaren op mijn handen, die wat dit soort arbeid betreft ook niets gewend zijn. Er is hard gewerkt, William had niet gedacht dat er deze ochtend 5 zakken cement verwerkt zouden worden, de stoep was een stuk opgeschoten. Nadat alle spullen schoon gemaakt waren, zijn we om half 1 naar huis gefietst, bij de meeste projecten wordt er alleen in de ochtenduren gewerkt. Na de lunch zijn we weer naar het vrijwilligershuis, ‘Sunbird’, gefietst, want ‘s middags is er vanaf 15.00u de mogelijkheid om te helpen bij ‘Linda’s Sunrise homeworkclub’, waar veel kinderen uit de buurt komen, om geholpen te worden met huiswerk, uitleg te krijgen over schoolzaken die ze niet begrijpen, of om een een spelletje te doen of samen te lezen. We wisten dat er een groepje mensen heen zou gaan met de taxi en omdat wij nog niet wisten waar dat was, wilden we de eerste keer meerijden. De volgende keer kunnen we er dan met de fiets naar toe. Er waren inderdaad veel kinderen, waarvan er diverse meteen enthousiast naar ons toe kwamen. We hebben heel wat sommen uitgelegd en voor ze opgeschreven om te maken, maar wat is voor velen het rekenen lastig, alles wordt op de vingers uitgeteld, er lijkt niets geautomatiseerd te zijn. Een meisje dat ik hielp maakte optelsommen van diverse grote getallen onder elkaar, dat foefje kende ze, maar de getallen die boven de duizend uitkwamen kon ze niet oplezen. Na deze ‘schoolmiddag’, zijn we om 17.00u met de taxi terug gereden, vervolgens naar het centrum gefietst en daar hebben we nog even wat boodschappen gedaan. Onze eerste weekdag zat er op, we hadden wel een lekkere maaltijd verdiend, maar die viel een beetje tegen, net als bij de lunch hadden we een koolgerecht en stukjes worst, alleen hadden we nu gekookte aardappels i.p.v. chima, de smaak was goed, maar de afwisseling......., we zullen echter niet klagen, we krijgen 3 maaltijden per dag, dat kan lang niet iedereen zeggen in Zambia. Woensdag 29/8, we waren weer vroeg wakker en lagen nog een poos te lezen op bed voordat we gebruik maakten van de badkamer, die ook door de familie (moeder, dochter en haar gezin) gebruikt wordt, net als de toilet. De badkamer heeft een bad, waarin ook gedoucht kan worden en wel met warm water, erg fijn. Na het ontbijt fietsten we naar de werkplek, waar het gesjouw en geschep weer kon beginnen. Het is leuk te zien hoe jonge vrouwen, waarvan je soms denkt dat ze het ‘vuile week’ zullen schuwen, keihard werken, met zware kruiwagens rijden en niets geven om vuile handen, smerige benen en kleding. De stemming is erg goed en iedereen wil zo veel mogelijk doen. Aan het eind van de ochtend werd alles weer schoongemaakt en opgeruimd, iedereen ging weer naar zijn/haar onderkomen. Thuis werden, toen Peter mijn kleding en gympen buiten uitklopte, deze spullen uit zijn handen genomen en grondig gewassen door degene die hier overdag werkt. (de vrouw des huises is verpleegster in een kliniek) De na de lunch gewassen spullen werden bij het naar buiten lopen uit mijn handen gepakt en aan de lijn gehangen. De volgende keer moeten we de was maar laten doen, daar hebben we zelf blijkbaar geen tijd voor.... Na nog even in de schaduw gelezen te hebben, het is momenteel heel erg warm, pakten we de fiets om naar de huiswerkclub gebracht te worden. We werden opgehaald door de man die ons gisterochtend ook de weg wees naar de werkplek. Er waren weer heel wat kinderen en er viel veel te doen, eerst veel schoolweek, later gewoon gezellig met wat kinderen zitten. Tegen vijf uur gingen we weer naar huis, de was is al voor ons van de lijn gehaald en opgevouwen, wat een luxe! Na het eten wilden we nog buiten lezen vanwege de koelte, maar er waren veel muggen, zodat we toch maar op onze kamer bleven, in de huiskamer staat nl. steeds de tv aan. Donderdag 30/8, gingen we weer naar de bouwplaats, vandaag zou het laatste stuk van de stoep gemaakt worden. Aangezien iedere dag alles in een leeg lokaal opgeslagen wordt, zelfs de planken en de regenton die gebruikt worden, begonnen we met het naar buiten rijden van alle materialen en het gereedschap. Alleen de hopen zand en de hoop stenen blijven uiteraard buiten. Nadat dat gedaan was, konden we starten met het werk, buiten het aanmaken van het beton en het kruien er van, heel zwaar werk, zijn er ook wat lichtere klussen, zoals het onder water zetten van de eerder gestorte delen, het scheppen van zand in de kruiwagen e.d. hier houd ik me liever mee bezig. Aan het eind van de ochtend was het storten gebeurd, er kon weer opgeruimd worden. We fietsten naar huis, waar we eerst een douche namen en daarna lunchten. In de middag zijn we niet naar de club gegaan, we wilden even in het centrum van Livingstone rond kijken. We gingen op zoek naar de markt, waar Peter een paar ‘werkgympen’ kocht en we liepen nog even over de kunstmarkt, waar iedere verkoper je in zijn kraampje wilde hebben. Rond half 6 waren we weer in huis. Het verloop van de dagen hier is tot nu toe redelijk voorspelbaar en weinig afwisselend, wellicht komt daar verandering in nu we verder moeten met een andere opdracht.

Liefs van ons.

Afscheid en start.

Geïnteresseerden,

Vrijdag 24/8 was wel een bijzondere dag, na een vroeg ontbijt gingen we om 8.00u de deur uit om voor de laatste keer naar Manungu te gaan, bij Mathilda en Donalrd zaten de twee ‘jonge ondernemers’ die ons nog wilden zien. De naaimachineman was al volop in actie, de kippenman had al van alles aangeschaft en had kuikens besteld die begin oktober geleverd worden. Beiden toonden nogmaals hun grote dankbaarheid, ze zagen er heel gelukkig uit. Na deze ontmoeting gingen we op pad om bij alle gezinnen afscheid te nemen. We startten bij Kennedy, daar gaven we nog geld voor 2 biggen, die hopelijk voor nageslacht zorgen en zo voor wat inkomsten, gevolg: dankbare mensen. Bij Chipengo en daarna Beatrice troffen we blije gezichten, bij de eerste omdat ze eerder al geld kreeg voor ziekenhuisbezoek en medicijnen, bij de tweede omdat ze op de fiets naar ‘The Holy Family’ kunnen en omdat Beatrice in haar loopstoeltje loopt. Bij Chipo troffen we niemand thuis, voor haar is nog geld gereserveerd voor medicijnen. Good Luck en Thomas hadden respectievelijk een verheugde en dankbare moeder en oma, de eerste krijgt nog een looprek, ‘standingframe’, voor beiden wordt de schoolfee betaald. Het bezoek aan Eric was heel bijzonder, we kregen daar beiden een omslagdoek, Peter kan daar een blouse van laten maken, zeiden ze. Oma en moeder waren zeer dankbaar en geëmotioneerd. Bij Kifti, die weer niet lekker was, troffen we moeder en oma die zeer tevreden waren. Sara’s moeder had ons via Donard al een brief gegeven waarin ze vertelde hoe blij en gelukkig ze was, ze was al met Sara naar het instituut gefietst, dat ging heel goed. Ze wilde wel graag nog geld voor een flesje oogdruppels voor oma en voor wat ‘krachtvoer’ voor Sara, we zeiden geen nee. Tot slot gingen we nog naar Macklenei en lachebekje Angela, ook daar heel tevreden, blije mensen die het spijtig vonden dat we niet terug zouden komen. Als alle ‘God Bless You’ wensen van deze ochtend uitkomen....... Het geeft een heel fijn gevoel dat al deze mensen zo dankbaar waren en het heel bijzonder vonden dat we er waren en dat we zo veel voor de kinderen konden doen. In de middag werden we opgehaald door de leraar van de Choongoschool, hij had ons eerder rondgeleid daar. Hij had met zijn directeur 12 matrassen gekocht en ze wilden graag dat we ze zouden zien en ze, nog min of meer officieel, zouden overhandigen. Er waren wat leraren en wat ouders, allemaal even enthousiast en natuurlijk ook heel dankbaar. We hadden voor de school ook nog spullen meegenomen uit onze voorraad, ook die konden ze goed gebruiken. Bij Lenah hebben we daarna nog even thee gedronken en zijn toen naar huis gegaan. Het was een enerverende dag! Zaterdag 25/8. Om 7.00 uur ging Peter de deur uit om in Lusaka voor Good Luck het ‘standingframe’ op te halen, dat iemand bij het busstation af zou leveren. Hij ging met een FM bus omdat dat veiliger en sneller zou gaan, maar de half 8 bus kwam om 8.10u en was vol, er zou een tweede bus achteraan komen, maar die was ook vol. De volgende zou om 10.00u komen, dat duurde P te lang, hij ging naar het grote busstation, daar zou om 9.00u een touringcar vertrekken. Toen hij aankwam zou de bus bijna weggaan, P zei dat hij graag mee wilde, moest 20 meter verderop een kaartje kopen en..... de bus reed weg. (vast en zeker omdat ze altijd erg goed op tijd rijden....) Om 11.10 vertrok P met de bus die om 10.00u had moeten vertrekken, hij ging zich echter wel zorgen maken of hij ook nog wel terug zou kunnen komen, ze verzekerden hem dat dat zou kunnen. Onderweg kreeg hij van diverse mensen appjes om te vragen waar hij was, het antwoord was meestal teleurstellend. Pas ver na 3 uur kwam hij in Lusaka aan, gelukkig duurde het niet lang voor hij de man zag met het frame, een behoorlijk groot en zwaar gevaarte. De meneer had voor P gelukkig een plaats gereserveerd in de bus, hij moest snel betalen en instappen. Na een kwartier vertrok de bus en P kwam pas rond 19.30 terug in Monze, liep met het zware frame naar huis, er was een taxi onderweg naar het busstation, geregeld door Donard, maar de chauffeur en P hebben elkaar niet gezien. Gelukkig is het allemaal goed gekomen. Omdat we deze laatste avond met elkaar zouden eten bij Lenah, ben ik ‘s middags met Kina boodschappen gaan doen en voor het eten gaan zorgen. De nicht die bij Lenah woont hielp ook mee, er werd(en) kip geroosterd, groente bereid, vis en aardappels gebakken, rijst gekookt, aardappelsalade gemaakt, het was een uitgebreide maaltijd, waar we na de komst van P, ruim na 8 uur, aan konden beginnen. Het was erg lekker en heel gezellig. Na de maaltijd hebben wij Donard en Mathilda geld geven om 200 kippen te kunnen kopen om die op te fokken voor de verkoop, zodat ze geld kunnen verdienen om het schooltje te kunnen financieren. (wij zelf zijn nu partners in de kippenfokkerij) Ook hebben wij degenen die zo veel voor ons gedaan hebben de afgelopen 5 weken verrast en hartelijk bedankt. Lenah, Sylvester, Kina, Donard en Mathilda waren daar erg verheugd over en bedankten ons hartelijk. Voor de meesten was dit afscheid ook niet heel gemakkelijk, we hadden daar In Monze ook een prachtige tijd, met een heel fijne afsluiting. Zondag 26/8, het laatste ‘warme bad’ en ontbijt van onze zorgzame koks, waarna we ons opmaakten voor vertrek. Lenah was ook gekomen om nogmaals afscheid te nemen. We zouden de bus van 10.00u hebben, we gingen op tijd met de taxi naar het busstation, maar dat was weer eens niet nodig, want..... 3 kwartier te laat vertrok de bus. Gelukkig was er een terrasje waar we koffie en thee konden drinken. De rit duurde niet, zoals ons was verteld 3, maar ruim 4 uur. Bij het eindpunt werden we opgehaald door een taxichauffeur en naar het huis voor vrijwilligers in Livingstone gebracht. Daar werden we door diverse mensen verwelkomd en voorzien van een kleine lunch. We hadden een ruime kamer met douche en toilet. Er verbleven op dit moment zo’n 12 jonge vrijwilligers, waar we ‘s avonds samen mee aan tafel gingen. Met 2 Nederlandse meisjes en een Amerikaanse hebben we na het eten nog een spelletje gedaan, dat was erg gezellig. Maandag, de dag van de introductie, na het ontbijt, weer met een aantal ‘huisgenoten’ waren we in afwachting van Rebecca en/of Kennedy. We hebben heerlijk buiten zitten lezen tot Kennedy ons om 10.30u het e.e.a. ging vertellen over de projecten, de regels e.d. Aangezien het nog vakantie is kunnen we nog niet terecht op de school voor kinderen met een beperking, ook hier is niet echt een tehuis waar kinderen de hele dag verblijven, ze gaan allemaal aan het eind van de ochtend weer naar huis, wel is er een mogelijkheid om in de middag een soort huiswerk begeleiding te doen. De komende 2 weken zullen we werkzaam zijn bij het ‘constructie project’, ze zijn bezig met neerzetten van een gebouw, een school voor kinderen waarvan de ouders geen schoolgeld kunnen betalen. We kregen ook een papier met alle mogelijke activiteiten die in de buurt gedaan kunnen worden. Gister hadden de Nederlandse meisjes al verteld over een weekend dat ze gehad hadden in een wildpark, ze waren daar erg enthousiast over, hadden heel veel wild gezien, een boottocht gemaakt, in tentjes geslapen en het erg gezellig gehad. Wie weet, iets voor één de komende weekenden. Na het gesprek hebben we geluncht, waarna we naar Livingstone centrum gingen, daar kregen we een kleine rondleiding om ons een beetje wegwijs te maken, zodat we weten waar we heen moeten voor geld, problemen met de telefoon (hard nodig, want niet alles werkte even goed, maar dat is gelukkig opgelost) boodschappen e.d. Hierna werden we naar ons gastgezin gebracht, waar we heel vriendelijk ontvangen werden. We hebben een grote slaapkamer, met ruimte genoeg om onze kleding en toiletspullen op te bergen, zodat we niet ‘uit de koffer’ hoeven te leven. Wat later werden onze fietsen gebracht, ieder een mountainbike met versnellingen! Nu hebben we net onze eerste warme maaltijd gehad, eenvoudig, maar lekker, ook op deze plek zullen we het vast heel goed hebben. Morgen onze eerste werkdag, we zijn erg benieuwd.

Liefs van ons.

Monze is bijna voorbij.

Lieve lezers,

Dinsdag 21/8, een dag met veel tijd voor de kinderen. Na het ontbijt ging Peter even naar het immigratiekantoor, hij moest laten zien dat we een visum hadden gekregen. Het vertonen was echter niet genoeg, er moesten weer allerlei kopieën ingeleverd worden, dus weer even naar een winkeltje om die te laten maken en weer terug naar het kantoor, waar ze ook een brief wilden hebben die we in Mazabuka in moesten leveren, dat lukte dus niet....., (formaliteiten!) dan maar zonder. Weer terug thuis gingen we op weg naar Manungu, onderweg pikten we Lenah op. Eerst liepen we naar Macklenei, om luiers te brengen, vervolgens door naar Mathilda en Donald, waar de timmerman zou komen. Hij was klaar met de klus, dus er moest betaald worden, dat werd afgehandeld, het lokaaltje is schoongemaakt en ziet er nu een stuk beter uit.We gaven Mathilda en Donald ook het achterstallige salaris voor de juf en wat geld voor hun oudste zoon die een aanpassing aan zijn beenprothese moet bekostigen. Eric was de eerste van de kinderen die we deze dag bezochten, we hebben meer dan een uur bij hem gezeten, wat geniet hij er toch van als je naast hem zit en met hem bezig bent, hij pakt steeds je handen, legt ze in zijn nek, op zijn hoofd, op zijn borst of houdt ze in zijn handen om mee te spelen. Hij glimlascht heel regelmatig, lacht hartelijk als je hem probeert te kietelen en laat duidelijk merken dat hij het fijn vindt. Kifti was weer beter en kon mee in de buggy, in het begin vondt hij het erg fijn, we hadden een aardig eind met hem gelopen, toen hij wat begon te pruttelen, op het laatst lag hij echt te huilen, waarom, geen idee, hij kan zelf niets aangeven. Het laatste stuk heeft Peter hem gedragen, ook toen werd hij niet echt stil, dat gebeurde pas toen hij thuis was bij zijn moeder. Het was tijd om te lunchen, we zochten weer een plekje bij het hotel waar we al eerder een keer hadden zitten lunchen, een vrouw kwam ons weer keurig stoelen brengen en ons meegebrachte boterhammen konden genuttigd worden. Daarna hebben we samen nog een eind gewandeld, sommige moeders vinden het te warm voor hun kind om vroeg in de middag in de zon te zijn. Even voor drie uur gingen we Good Luck en Angela ophalen die niet zo ver van elkaar af wonen. Peter ging naar G L, ik naar Angela die helaas niet thuis was, zodat we alleen met het goedlachse mannetje gingen wandelen, als een vorst zat hij in zijn buggy te glimmen. Nadat we hem thuis gebracht hadden, gingen wij ook op huis aan, omdat rond 17.00u de man en de vrouw van het dovenschooltje de spullen op zouden komen halen. Ze kwamen inderdaad en waren heel blij met en dankbaar voor zoveel mooi papier, de lijm, de puzzels e.d. We hebben nog even met hen zitten praten over de wensen van de jonge mannen en vrouwen, hun enthousiasme om geld te willen verdienen voor hun studie, maar geen medewerking krijgen van gemeente of staat, jammer. Voor het eten kwam ook Lenah nog even langs om wat dingen door te nemen, wat is ze toch belangstellend en zorgzaam. Zij doet al dit werk op vrijwillige basis, verdient er dus niets mee en moet zelf zien hoe ze de eindjes aan elkaar knoopt, bewonderenswaardig. Woensdag, een dag vol ‘werkbezoeken’ of zoals we ook zouden kunnen zeggen een dag van ‘heitje voor een karweitje’. Om half 9 stonden we met Lenah in de startblokken om naar ons dorpje te gaan, voor wat we nog niet wisten, veel bezoekjes met diverse activiteiten. We begonnen bij Mathilda met het uitzoeken van maïs. Voordat het gezaaid kan worden, als het regenseizoen begint, moeten de slechte maïskorrels er uit gehaald worden, zodat er alleen goede planten zullen groeien. Na dit gedaan te hebben kwamen er nog kolven tevoorschijn waar de korrels nog afgehaald moesten worden. Zittend op een zeil of op een klein krukje werden deze klussen gedaan. Tijd om naar het huisje van Macklenei te gaan, moeder was haar net aan het wassen en vond het leuk als ik haar kwam helpen. Ik heb het meisje lekker ingesmeerd met crème en haar aangekleed. Moeder liet ons de rest van het huisje zien, zij slaapt met haar dochtertje in een bed op de grond, haar man is overleden toen Mac. 1 jaar was. Een ander deel van het huisje is bestemd voor de kippen, die moeder houdt voor de verkoop en er is een opslaggedeelte voor de maïs, ze heeft een stukje land waar ze maïs en pinda’s laat groeien. (over een zwaar leven gesproken) De klus die we voor moeder mochten doen was het doppen van pinda’s, die worden later fijn gestampt, zodat de pulp door de pap of door het eten kan. Na deze activiteit gingen we naar Good Luck, op de vraag aan moeder wat we voor haar konden doen, haalde ze de was tevoorschijn, maar ze had geen wasmiddel meer, of we dat om de hoek bij het kleine winkeltje even wilden gaan kopen. Natuurlijk deden we dat, ze verkochten geen groot pak, alleen kleine zakjes, daar kochten we het e.e.a. van. Daarna mochten we de was gaan doen, Mathilda en Lenah deden ook nu weer ijverig mee. Toen alles aan de lijn hing zijn we nog even bij Thomas geweest, daar hebben we alleen maar even gezeten, terwijl hij op de grond lag, veel meer kan hij ook niet, maar zijn koppie is in orde. Ook hier weer een alleenstaande moeder, haar man is een paar jaar geleden overleden. Wat zien we hier toch veel vrouwen die er alleen voorstaan, of de man is gestorven of hij heeft het gezin verlaten. Bij Kifti konden weer aan de slag met pinda’s, oma deed driftig mee, moeder was nergens te bekennen. De volgende klusjes vonden we bij Eric, na even met hem in de weer te zijn geweest, kwamen de okra’s (een groente soort) en de pinda’s, ja alweer, tevoorschijn. De okra’s waren gedroogd, de zaden moesten er uit gehaald worden, om te kunnen zaaien. Erics oma zat ook op de grond om mee te pellen, ondertussen was moeder bezig met de lunch. Nadat we hier ons karweitje gedaan hadden zijn we naar Mathilda’s huis gelopen, waar we ons brood op aten. Sara’s familie had voor ons daarna ook een klusje te doen, daar stond nog een flinke afwas....... ze hadden geen ‘Truus’ die je in- en uitladen kan. We gingen weer aan de slag met koud water en een spons met zeep en afspoel water, net als bij het volgende gezin, dat van Angela. Daar hadden ze de vaat ook nog niet gedaan. Dat was ook meteen ons laatste klusje voor die dag, het was inmiddels over vieren, tijd om naar huis te gaan. Vlak voor we weggingen vertelde Angela’s moeder dat ze met haar naar het ziekenhuis moet in Lusaka, ze wil graag geld voor vervoer en dokterskosten, dat zou zo’n 500 kwacha zijn, we kijken of dat nog betaald kan worden..... Het helpen vandaag van deze mensen was prima, sommigen hielpen mee, of deden in de die tijd ander werk, maar er waren er ook die met de buren stonden te praten of toekeken en dat gaf soms een beetje raar gevoel. Thuis hebben we ons opgefrist en daarna waren we in afwachting van de leraar van de Choongo school, we zouden hem 5000 kwacha geven voor matrassen. Hij kwam samen met zijn directeur, die zeer verheugd en dankbaar was, ze zullen ons foto’s sturen als de matrassen er zijn. Vlak na het eten kwam Lenah nog even langs, zij had contact gehad met degene die het looprekje voor Good Luck zou maken, we moesten nog even beslissen welke het zou worden, we hebben gekozen voor het duurdere, omdat hij daar langer mee kan doen,; deze is verstelbaar. Het was dag met veel afwisseling en vooral veel blije gezichten en daar doen we het voor. Donderdag 23/8, al vroeg, om 6.30u, omdat het dan nog niet zo warm is, gingen we de deur uit om met Lenah naar de boerderij te gaan, ons vrijwilligers werk van vandaag vond daar plaats. Iets minder dan een uur later waren we daar. We hebben ons hoofdzakelijk met het pellen van pinda’s beziggehouden. Op de boerderij woont een gezin, een vader, moeder en een dochtertje, onze kok van de vorige keer, en de oma van het meisje. Zij verzorgen de dieren, planten e.d. als Lenah er niet is. Evenals vorige keer was de oma steeds aan het pellen, vandaag deed ook Sylvester mee en soms het meisje en haar vader. Andere werkzaamheden van vandaag waren, water putten voor de tomatenplanten, gedaan door Peter en Sylvester, zoete aardappelen oogsten, door de 2 vrouwen en een flinke afwas doen (met koud water) door Peter en Ineke. Voor dat er geluncht werd, werden wij een beetje geplaagd, omdat we niet van die heel kleine visjes houden, we zouden visjes eten die wel wat groter waren, maar ja, ze wisten dat we de kop van grotere en kleinere vissen niet aten, degene die bereid werden kwamen met kop op tafel. De vrouw van het gezin had echter ook een omelet gebakken voor ons, maar we hebben ook van de visjes gegeten, het kopje lieten we wel liggen, de smaak was goed. Het eten gebeurde op de traditionele manier, de mannen bij de mannen , de vrouwen bij de vrouwen, er werd eerst rondgegaan met water voor de handen, want die werden gebruikt om te eten en ook daar deden we vrolijk aan mee. Op een gegeven moment maakte het meisje een vuurtje en ging pinda’s branden/roosteren in de koekenpan, om ze zout te krijgen voegde ze op het laatst zout water toe, de pinda’s smaakten heerlijk. Nadat een grote zak ‘ground nuts’ gepeld was, vond Lenah het welletjes, ze ging de doppen weer op de speciale manier verwijderen, waarna wij alles nog even nakeken en er uit haalden wat er niet bij hoorde. We hadden weer heel wat nootjes van hun jasje ontdaan. Met zijn drieën liepen we weer terug, Peter en ik liepen nog even naar de markt om te kijken of Kina daar zat, dat was niet het geval, kochten bananen en liepen naar huis. Daar hebben we nog even de was gedaan, Peter heeft nog even geld opgenomen, ja alweer, maar de laatste dingen moeten afgerekend worden en we hebben tot aan het eten nog gelezen en geschreven. Weer een dag om, nog één dag om van alle kinderen afscheid te nemen en de laatste betalingen te doen en dan zit het ‘project Monze’ er op. We gaan ons dan opmaken voor Livingstone.

Zonnige groeten, Peter en Ineke.

Weekend met interessante ervaringen.

Lieve volgers,

Zaterdag, rendag, we hebben de zon, die grote rode bal, weer op zien komen. Wat is dat toch een prachtig gezicht. We hebben er geen moeite mee vroeg op te staan, het gebeurt heel vaak dat we al rond 5 uur liggen te lezen. In de nabije omgeving van het huis waar we verblijven staan nl. ‘s nachts nogal wat grote vrachtwagens, die gaan vroeg in de ochtend weer rijden en dat geeft het nodige lawaai, het huis ligt bovendien aan de doorgaande, drukke weg. Aangezien we toch geen uitslapers zijn, vinden we dat geen probleem. Na het ontbijt, een douche en een wassessie, gingen we lekker even buiten zitten om de balans op te maken. Het bleek dat we nog wat geld kunnen besteden aan Chicheleko, het dorp waar we gister waren, ook de mensen daar zullen blij zijn. Na nog even gelezen te hebben, gingen we op pad om wat fruit en luiers te kopen, geld te halen (er moet volgende week nog heel wat betaald worden) en nog wat rond te neuzen. Weer thuis was het zowat tijd voor de lunch. Om 14.30u hadden we afgesproken met Lenah, zij zou ons in contact brengen met mensen die niet kunnen horen en spreken. In een kleine ruimte zaten zo’n 15 jonge mannen en 2 vrouwen. Één kon wat horen en spreken, de rest niet. Dit groepje mensen stond o.l.v. de ouders van een van de jongens, iedere zaterdagmiddag komt de groep bijeen om met elkaar te overleggen. Ze zijn momenteel bezig om te proberen van de regering geld te krijgen om op stuk land dat beschikbaar is, mais te verbouwen, zonnebloemen te laten groeien zodat ze olie kunnen produceren en een autowasserij te beginnen. Al deze mensen zaten vol energie en enthousiasme, ze willen graag geld verdienen om verder te kunnen leren, sommigen hebben geen ouders meer, anderen hebben ouders die hun studie niet kunnen bekostigen. Ze zouden graag een begin kapitaaltje willen om te kunnen starten. Omdat ze op hun handicap na gezond zijn en kunnen werken maakt de regering problemen om hun te helpen. Het was interessant om te zien hoe ze met elkaar ‘praatten en discussieerden’. Naast de ruimte waar deze mensen zaten, was ook nog een klein klaslokaaltje waar de vrouw doordeweeks les geeft aan doven uit de omgeving, jong en oud. Wij hebben haar beloofd knutselmateriaal te geven dat we meenamen uit Nederland. We zijn tot een uur of 5 gebleven. Zondag, een rustige start met een ontbijtje en een kerkdienst om 9.00u, we voelden ons wel een beetje verplicht om te gaan, het was nl. de laatste mogelijkheid en deze week zei ook al iemand tegen ons dat hij ons zondag gemist had in de kerk..... Na de dienst zijn we even bij de bakker langs gegaan om te kijken of hij iets lekkers verkocht voor bij de thee, hij verkocht wel iets cakeachtigs, wat we kochten. Gebakjes, taartjes o.i.d. hebben we hier nog nergens gezien. We hebben even lekker buiten in de zon gezeten tot het te warm werd en de schaduw opzochten. Omdat ik in de middag met Lenah naar een traditionele bijeenkomst voor vrouwen zou gaan voor iemand die gaat trouwen, gingen we niet wandelen. Om half 3 zou Lenah me op komen halen. Even voor 3 uur kwam een kennis van haar me halen om naar de ceremonie te gaan, onderweg sloten nog 2 vrouwen bij ons aan. Lenah was al op de plaats van bestemming toen wij aankwamen. De toekomstige bruid zat onder een grote lap stof in een kamertje te wachten op wat komen ging. In een grote tuin, onder de bomen stond een soort baldakijn met een bekleed matras op de grond. Vooraan zaten vrouwen die regelmatig trommelden, zongen en lawaai maakten. Er stonden rijen stoelen, vele daarvan versierd met witte bekleding en een strik. Tussen een aantal vrouwen in werd de bruid, onder diezelfde lap stof, en begeleid door getrommel en gezang naar de baldakijn gebracht. Zij werd, daar naast een andere vrouw neergezet en de lange lap stof werd keurig voor haar uitgespreid. Een poosje later kwamen haar toekomstige man met nog twee mannen en een aantal vrouwen, ook begeleid met zang e.d. naar de baldakijn. Langzaam aan werd door de bruidegom de lap stof, waar geld opgelegd was, opgerold, steeds een stukje, tot de hij bij zijn bruid was die eindelijk onder de stof uit mocht. De man had voor haar bloemen mee en een cadeautje. Later gaf de bruid geschenken aan de beide moeders. Ondertussen was er achter in de tuin een buffet neergezet waar de vrouw en de man heen liepen. Zij schepte eten op in een wat grotere ‘Mac Donalds’ bak, ging door de knieën en bood het haar toekomstige man aan. Hierna ging hij weg met het eten. De vrouw ging weer vooraan op de matras zitten en werd door diverse mensen geluk gewenst. Al die tijd had ik geen glimlach op haar gezicht gezien. Toen ik Lenah daar naar vroeg, zei ze dat dat de traditie is. Tussen al deze gebeurtenissen door was er muziek en werd er gedanst. Alle gasten konden nu eten gaan halen, er was van alles. Omdat ik voor donker thuis wilde zijn en er voor ons gekookt zou worden heb ik daar geen eten genomen. Ik had ook best, zoals meerdere mensen deden, een bakje eten mee naar huis mogen nemen, dat heb ik niet gedaan. Met een vrouw die ook naar het centrum van Monze ging ben ik teruggelopen. Het was weer een heel aparte ervaring. Heel wat anders dan onze vrijgezellenfeesten met soms grote verkleedpartijen. Maandag 20/8, we zouden vroeg naar de boerderij van Lenah gaan om haar daar een dagje te helpen met het pellen van pinda’s, de moeder van Jeddrick (darmproblemen) had echter gebeld en gevraagd of ze nog geld voor medicijnen en voor eten kon krijgen, ze moest nl. langer bij hem in het ziekenhuis blijven. Dat geld moest dus maandagochtend aan haar overgemaakt worden, maar daar moest Peter voor naar een belwinkel, omdat dat via de telefoon moest. Lenah ging mee en omdat zij naderhand ook nog naar een bank moest, waar allerlei problemen waren, hebben wij wel bijna anderhalf uur op haar staan wachten. Vervelend, maar niets aan te veranderen, we liepen dus pas over tien uur richting huis van Lenah en daarna naar de boerderij, daar was ook nog een kennis van Lenah die ook mee ging doppen. Wat later kwam een kleinkind van die kennis naar de boerderij, een meisje van een jaar of 10, zij ging voor de lunch zorgen. Ze maakte een vuurtje, kookte chima en maakte een gerecht van kool, met wat tomaat en gemalen pinda’s, geheel zonder hulp, we aten met de handen en het smaakte erg lekker. Later kwamen haar vader en broertje ook nog even kijken en meehelpen, alhoewel, het kleine manneke at alle gedopte pinda’s meteen op. Om een uur of half 3 had Lenah er wel genoeg van, ze ging opruimen en daarna liepen we naar huis. (tijdens het pellen van de pinda’s worden de pinda’s en de doppen bij elkaar in een grote bak gedaan, dat komt op ons vreemd over, maar die bak wordt zo geschud en rondgedraaid, dat de doppen bovenop komen en er afgeschept kunnen worden, later worden de pinda’s in de koekenpan geroosterd, er komt geen vet aan te pas.) We gingen nog wel even groente halen bij de boerderij van de ‘ biogasboer’ en we moesten nog even gedag zeggen bij de boerderij van een ander familielid. Rond 16.00u waren we bij Lenah’s huis. Daar brachten we de groente en we namen nog een flinke tas pinda’s mee naar huis om te pellen. Dat hebben we meteen nog een poos gedaan, denk bij doppinda’s niet aan die mooie grote die bij ons te koop zijn, nee, deze zijn veel kleiner, en soms erg gerimpeld door gebrek aan water, maar van eigen land en onbespoten. Om 19.00u stond er weer een lekker bord eten voor ons klaar, Kina en Sylvester hadden weer hun uiterste best gedaan, zoals we van hen gewend zijn.

Liefs Petine.

Er zijn ook minder leuke ervaringen

Lieve familie, vrienden en kennissen,

Woensdag stonden we vroeg op om bijtijds naar Mazabuka te gaan voor een visumverlenging. Om 7.00u liepen we de deur uit, nog geen kwartier later zaten we in een wat grotere, redelijk luxe bus, maar die vertrok nog niet, nog lang niet, hij moest eerst vol. Na 3 kwartier ging hij rijden, helaas niet de goede kant op, hij keerde nl. om en ging naar een wat centraler punt van het dorp, vlak bij ons huis, daar werd geprobeerd nog wat meer reizigers op te pikken, vervolgens terug naar het punt waar we opstapten, daar bleef hij nog een poosje staan. Om 8.15u vertrok hij, maar stopte na 1 km, er stapten mensen uit, gelukkig ook in, anders hadden we weer moeten wachten, we startten weer, om 1 km later weer te stoppen, motor af, radio uit, tijd voor een gebed..... Daarna gingen we weer op weg, om nu flink door te rijden, gelukkig. Een uur later waren we in Mazabuka en gingen op zoek naar het Immigratie Bureau, met wat vragen kwamen we er. Er stond een flinke rij mensen, dat beloofde niet veel goeds, maar het viel mee, wij hadden niets met die rij te maken. We kwamen in een kamertje, mochten gaan zitten, de 2 vrouwen die aan het werk waren vroegen ons niets. Later kwamen er 2 mannen die in een kamer er naast gingen zitten, toen 1 van de 2 vertrok, mochten wij binnen komen. Ook daar werd ons een stoel aangeboden, de man voerde eerst nog een telefoongesprek en vroeg daarna naar onze papieren. Hij stelde wat vragen, las de brieven en ging even kijken wat we zouden moeten betalen, dat bleek 2.250! kwacha pp. te zijn, er staat nl. bij de stempel in ons paspoort dat we hier Business Volunteers zijn. Dat heeft de man op de luchthaven bij de stempel gezet, hij wilde de brief die we mee hadden, waarin stond dat we kwamen voor Cultural Immersion Experience, niet lezen. We waren zeer verbaasd, hebben verteld wat we in Zambia doen, de man heeft nog gebeld met degene die gister een brief voor ons geschreven had, maar hij veranderde er niets aan en wij zijn onverrichter zaken vertrokken. Terug naar het eindpunt van de bus, daar bleek een busje te staan dat al aardig vol was en dus zo zou vertrekken, we zijn ingestapt en even later reden we terug naar Monze. Tijdens deze rit was er geen stop voor een gebed, maar we konden via de radio wel luisteren naar een doordringende preek en kerkelijke liederen, waarbij diverse medepassagiers meezongen. Ook hier geldt bij het vervoer weer: hoe voller de bus hoe beter, het liefst propvol. Lenah, met wie we gedurende de ochtend al diverse keren app contact gehad hadden, was ook zeer verbolgen, ze kwam vrijwel direct na onze thuiskomst naar ons toe, heeft wat dingen met ons doorgesproken, nog diverse mensen gebeld en is wat later weg gegaan om nog met personen te praten. De afspraak die we voor deze middag hadden werd afgezegd, dat kwam ook beter uit voor de mensen waar we heen zouden gaan. Wij zijn toen naar Manungu gelopen, hebben eerst Good Luck opgehaald, hij zat te spelen, werd opgepakt, begon te huilen, maar werd erg vrolijk toen hij zag dat zijn buggy tevoorschijn gehaald werd, zo vrolijk bleef hij de hele tijd. Vervolgens liepen we naar Angela, zij zat met kinderen op de grond te spelen, zag ons begon te lachen en te trappelen van plezier toen ik haar optilde om in haar wagen te zetten, ook zij bleef steeds maar lachen. We zijn een stuk gaan wandelen, gingen even bij Mathilda en Donald langs, zij hadden de buggy van GL nog niet gezien, en zijn, nadat Donald de band van Angela’s wagen opgepompt had, weer terug gelopen, hebben de kinderen thuis afgeleverd en zijn naar huis gegaan. Onderweg werden we nog aangesproken door de juf van het schooltje, zij had een brief voor ons geschreven die ze ons gaf. Later die dag lazen wij hem, ze vroeg om hulp, had geldgebrek en ze wilde een huisje bouwen en een weeshuis, ze zou heel blij zijn met het bedrag van........$6000! Wie zou daar niet blij mee zijn in Zambia. Thuis kwamen na enige tijd Lenah en een Schotse man, Colin, die we al eerder ontmoet hadden en die enige ervaring heeft omtrent visums. Deze man zou met een connectie van hem kunnen overleggen over het te betalen bedrag, hij maakte een afspraak voor donderdagmiddag. Onze ergernis over deze dag werd gelukkig verdrongen door de gelukkige, glimmende snoetjes die we in de middag zagen. Donderdag 16/8, na het ontbijt gingen we met de taxi naar Manungu, zodat we het stoeltje voor Macklenei mee konden nemen. Samen met Mathilda gingen we dat brengen, maar helaas, moeder en kind waren niet thuis. Vanwege het gewicht hebben we het in hun huisje gezet, toen ik later in de ochtend nog even bij hen aan liep, vond ik een heel tevreden, blije moeder, dochterlief zat in het stoeltje, zij kon helaas niet tonen of ze blij was of niet, zij had het waarschijnlijk niet eens in de gaten. Dat neemt niet weg dat ze nu een stevig, houten stoeltje heeft, waar ze nog jaren plezier van kan hebben. Peter en ik liepen na het wegzetten van het stoeltje naar Eric, toen we daar net binnen waren, appte Lenah, zij had iets van onze papieren nodig voor de afspraak van vanmiddag, Peter is toen teruggelopen. Ik heb Eric, die net met moeder aan een bordje pap begonnen was, verder geholpen, daarna heb ik nog een hele tijd bij hem gezeten, versjes gedaan en een beetje met hem gestoeid, hij heeft er weer van genoten. Bij Kifti thuis trof ik een jongetje dat helemaal niet lekker was, hij lag nog in bed, of wat daar voor door gaat, moeder haalde hem er uit. Hij zag er nog zieliger uit dan anders, voelde heel warm aan en was echt niet in zijn hum, lekker even wandelen zat er niet in. Ik ben teruggelopen naar Mathilde en Donald, daar heb ik nog even zitten praten en de brief van de juf laten lezen. Donald was erg verbaasd en kon het niet begrijpenn. Hoe kon ze dat nu doen, met zo’n bedrag zou je ontzettend veel kunnen doen, hij noemde een heleboel op, waarvan ik geen idee heb hoeveel dat hier kost, maar ik begreep heel goed dat je er een aardig optrekje van kunt bouwen. We leggen de aanvraag van de juf naast ons neer. Onderweg naar huis, vroeg een vrouw iets aan me, ze is een eind met me mee gelopen, ze wilde weten waar ik verbleef en wat ik in Zambia doe. Toen ik vertelde dat we kinderen met een beperking helpen vroeg ze of we ook weduwen ondersteunden, na mijn ontkennende antwoord vroeg ze daar verder niet meer om, wel hebben we nog even lopen praten tot ze op de plek van bestemming was. Vlak bij ons huis heb ik nog wat foto’s gemaakt voordat ik naar binnen ging. Peter die in de loop van de ochtend met Lenah nog zakken vol kleding weg ging brengen naar Lukamantano, was nog niet terug. Na later samen geluncht te hebben maakten we ons op voor de afspraak van die middag. Om 14.30u waren we alle 4 bij het bureautje voor immigratie, we konden meteen naar binnen. Colin legde uit wat er aan de hand was, de man bekeek de papieren en kwam al snel tot de conclusie dat hij er niets aan kon veranderen, bij de stempel van de luchthaven stond de B van business, dus dat wordt betalen, 2250 kwacha pp. Zonde van het geld, we hadden het liever besteed aan de kinderen, maar gelukkig gaat het niet van het ‘Zambia budget’ af. We waren alleen teleurgesteld en ook wel boos, het was beslist niet nodig geweest als de man op de luchthaven de brief bekeken had. Met Lenah gingen we terug naar ons huis, zij had er wellicht wel de meeste moeite mee, we hebben er nog even over gesproken, wij zeiden dat zij er niets aan kon doen, ze had erg haar best voor ons gedaan. Toen Lenah naar huis ging zijn wij nog weg gegaan, eerst hebben we het nodige geld gehaald, daarna zijn we verder doorgelopen naar het busstation waar we op moeten stappen als we volgende week zondag naar Livingstone gaan. We hebben bekeken hoe laat de bus gaat en hebben meteen kaartjes gekocht. Onderweg ontmoetten we nog de man, Warren, die we morgenmiddag ontmoeten voor een bezoek aan zijn organisatie, hij is eerder met ons meegeweest naar het museum in Choma. Hij vroeg ons hoe lang we nog hier zouden blijven, want op 2 september gaat hij trouwen, hij wilde ons uitnodigen, helaas zijn we dan al naar het volgende project. Tegen 5 uur waren we weer thuis, even later kwam Sylvester om voor ons een heerlijke maaltijd te bereiden. Vrijdag 17/8, stonden we weer vroeg op i.v.m. het reisje naar Mazabuka, we vertrokken weer om 7.00u, namen dit keer een andere bus, dat was ons aangeraden omdat die sneller zou zijn, stapten om 7.15 u in en waren en bleven de enigen in de bus die niet vertrok. Tegen 8.00u kwam iemand van een andere bus ons er uit halen om in zijn bus te stappen, die stond op het punt te vertrekken. Zaten we dus toch weer in zo’n busje als woensdag, met de zelfde taferelen, rijden, stoppen, rijden, stoppen, bidden en rijden. Even over 9 waren we in Mazabuka, het bureau was nu niet moeilijk te vinden, dus even later zaten we weer in het wachtkamertje, waar we de volgende 2 1/2 uur zouden blijven zitten.... Meneer 1 keek naar de papieren, legde het e.e.a. uit, er moest iets ingevuld worden, meneer 2 kwam eraan te pas, gaf ons nog meer formulieren om in te vullen, samen gingen ze naar meneer 3, kwamen weer met papieren terug, die we in Monze in moesten laten vullen en onderteken. Die moesten we dan weer terug komen brengen. Toen we daarover zeer verbouwereerd en ook boos waren, (waarom hadden ze dat vorige keer niet gezegd) zochten de mannen samen naar een oplossing. Het formulier konden we daar invullen en de ondertekening door de man in Monze mocht achterwege blijven. Meneer 2 ging weer voor ons aan de slag, nadat een mevrouw voor ons een soort dossier had aangelegd. Hij ging weer een aantal dingen noteren, had carbonpapier! nodig, moest tussendoor diverse telefoontjes beantwoorden en was sowieso niet de snelste. Maar goed uiteindelijk was het visum klaar, maar dat moest nog wel even door de mevrouw gekopieerd worden, waarschijnlijk stond er een lange rij bij het apparaat....., maar we kregen het visum en konden, een stuk armer, gaan. De grote supermarkt en het stadje konden we niet meer bekijken, we moesten snel naar huiswant om 14.00u hadden we weer een afspraak. Gelukkig kwam er, net toen we bij de weg waren, een busje aan dat ons naar huis kon brengen, omdat het al aardig vol zat mochten we voorin plaatsnemen, er werd echter nog diverse keren gestopt om er nog meer mensen in te proppen. Even over enen waren we thuis, lunchten en maakten ons op voor het middagprogramma. Om 14.00u was Lenah er, met de auto gingen we naar Chicheleko, een achteraf gelegen dorpje waar onvolledig gezinnen en/of wezen wonen t.g.v. Aids. Warren, vertelde over het project en liep er met ons rond. Centraal ligt een soort boerderij met wat vee en een groentetuin waarin ook fruitbomen staan. Gezamenlijk onderhouden ze die en de producten worden verkocht. Ze hebben een waterput met een pomp op zonne-energie en ze produceren ook biogas. Om dat centrale deel heen liggen diverse huisjes, waar omheen sommige mensen ook nog zelf dingen verbouwen. Natuurlijk hebben ze het hier zeker niet breed, de meegenomen kinderkleding komt zeer goed van pas. We hebben beloofd dat ze ook wat geld krijgen als we nog wat over hebben. De taxi zette ons vervolgens af bij Donalds huis we zouden even kijken naar hetgeen de timmerman aan het doen was bij het schooltje, die was er nog niet, hij had pech met de fiets en toen hij later kwam kon hij niet aan de slag omdat er spullen bij Donald in huis lagen en er was daar niemand thuis. We zijn dus maar naar huis gegaan, een deel lopend, het laatste stuk met de taxi, Lenah werd nl. gebeld, er zat iemand op haar te wachten. Tegen vijf uur waren we thuis. Dit was een dag van veel zitten, zitten en wachten. Morgen maar weer een beetje actiever zijn.

Met een warme groet, Peter en Ineke.

Een bijzondere ervaring.

Beste mensen,

Zondag. We hadden afgesproken met Lenah om deze dag naar haar boerderij te gaan om haar te helpen, maar zaterdag in de namiddag appte ze ons dat ze zondag naar een ‘village wedding’ zou gaan in Sintemba en ze vroeg ons of we mee wilden. Dat leek ons wel interessant dus spraken we af dat we 10.30 klaar zouden staan om met haar mee te gaan, ze wilde graag dat ik de sarong aan zou doen, die ze al gezien had. Om even voor 04.30u kwam er echter een appje van Lenah binnen, met de mededeling dat ze er om 10.00u zou zijn, ook prima. Ze was stipt op tijd en vertelde ons het een en ander over de gebruiken en dat er ook iets van een maaltijd zou zijn en dat we die gerust konden eten omdat alles vers gemaakt was. Omdat we met mensen uit de buurt samen zouden gaan moesten we nog even (!) wachten. Om 11.15u kwam de pick up voorrijden, (bestuurd door een neef van Lenah, een professor die werkt aan de universiteit in een plaats niet ver van Monze, die zelf in Sintemba gewoond had en niet bang was flink door te rijden) in de auto konden Lenah, Peter en ik plaatsnemen, in de laadbak zaten al 4 mensen, nummer 5 moest nog opgehaald worden via een onverharde weg. Om iets voor 12.00u reden we ten slotte weg. Het eerste stuk ging over asfalt, maar al snel werd het een nogal hobbelige onverharde weg, ongeveer 20 km lang, waarvan de laatste 3 km eigenlijk niet berijdbaar was, we zaten te schudden in de auto en moesten er niet aan denken om in de laadbak te zitten. Om even over enen waren we op de plek van bestemming, er stonden wat gebouwtjes, oa een school en een kerkje, maar daar werd de ceremonie niet gehouden, dat gebeurde in een ruimte, gecreëerd van rijen boomstammen met een dak erboven. We werden bij aankomst begroet door wat familie en de bruid en bruidegom, zij had een rode jurk met een goudachtig motief erin, hij droeg een overhemd van dezelfde stof, met een zwarte broek eronder. Bij aankomst werd er al flink gezongen en getrommeld, er hadden zich al heel wat mensen verzameld. Om ongeveer 13.45u begon de ceremonie, het was een RK dienst met diverse rituelen rond de doop en het huwelijk. Het bleek dat er nog een bruidspaar was, waarvan de vrouw eerst nog gedoopt moest worden. Na de inzegening van het huwelijk liep iedereen naar de bruidsparen toe om ze te feliciteren, daarna ging de dienst gewoon weer verder. Al met al was het een heel lange zit, zo’ n 2 uur, maar het was zeer de moeite waard om het mee te maken, en wat werd er veel gezongen en getrommeld. Na de dienst bleven de bruidsparen in de ruimte waar de dienst was, iedereen kwam weer naar hen toe om ze nogmaals geluk te wensen en ze te verwennen met cadeaus. Na dit ritueel gingen we naar het kerkje waar de meesten zich verzamelden om te eten, er waren wat banken en wat delen van het schoolmeubilair neergezet, een heleboel mensen zaten gewoon op de grond. Iedereen kreeg een soort Mc Donalds bakje met aan de ene kant kip in saus en aan de andere kant chima gemaakt van maïsmeel of rijst. Wij kozen voor rijst en kregen er zelfs een lepel bij! (de bruidstaart, de champagne en/of een glaasje wijn hebben we er zelf bij gefantaseerd) Er werd rond gegaan met grote emmers water en bakjes, zodat iedereen zijn handen kon wassen voor en ook na het eten. Tegen de tijd dat we de maaltijd op hadden was het tijd om terug te gaan, want de verlichting van de pick up was niet in orde. Het duurde echter nog wel even voordat we weggingen, want het was ook de bedoeling dat ieder nog een bakje met kip of met geitenvlees mee naar huis nam. Ook moesten we nog even wat spullen naar het huis van de moeder van de bruid brengen. We reden weg op het moment dat de zon al bijna onder ging, we zagen hem onderweg als een grote rode bal verdwijnen. (hij komt ‘s morgens ook als een grote rode bal op) Tegen de tijd dat we op de asfaltweg kwamen had je echt de verlichting van de auto wel nodig, maar die deed het maar heel beperkt, gelukkig zij we goed thuisgekomen, dat was om 18.30u. Ik was heel blij dat we daar waren, het eten had ik misschien beter toch niet kunnen nemen.... De ‘kookploeg’ was bezig met eten koken voor ons, rijst met groente, we hebben er niet zo veel van gegeten. Wel hadden we weer een heel speciale dag gehad. Maandag zouden we naar Mazabuka gaan om ons visum te verlengen, op de luchthaven konden we er alleen een krijgen voor 30 dagen, maar het leek Lenah beter als ze er eerst voor zorgde dat we nog een ‘aanbevelingsbrief’ zouden krijgen. I.p.v. naar Mazabuka gingen we naar de ‘Choonga inclusive school’ voor kinderen van 7 tot 20 jaar met een beperking 50% en de rest kinderen uit de omgeving. Aangezien de leerlingen uit de eerste groep van ver uit de omtrek komen, zijn zij intern. We kregen een rondleiding door de diverse gebouwen, onze mond viel diverse keren open van verbazing. Je zou verwachten dat hier de ene aanpassing na de andere te zien zou zijn, we kwamen zeer bedrogen uit. De enige aanpassing die we gezien hebben waren de schuine opritten bij de ingangen, voor rolstoelen, verder hebben we geen aanpassing kunnen vinden. In de jongens en meisjes slaapkamer zagen we stapelbedden, de bovenste voor degenen die daar wel in konden komen, de helft van de bedden had geen, of een half matras. Er stonden schoolbanken, iemand in een rolstoel moest daar op kunnen zitten, aan geen enkele zat een rugleuning, sommige werkbladen waren zeer krom. De ruimte voor fysiotherapie was verdwenen omdat er van de overheid een computerlokaal moest komen, er was geen enkele computer aangepast aan een beperking aan de handen. Sommige ruimtes zagen er zo vervallen en vies uit, dat je bijna tranen in de ogen kreeg. Wel waren ze bezig nieuwe slaapzalen te maken met kleinere ruimtes, zodat 7 jarigen niet meer bij de oudsten zouden liggen. Ook werden er nieuwe lokalen bijgebouwd, maar veel geld voor de inrichting zou er niet zijn. Ook hier dus de wel bekende beperkingen,maar nu in de financiën, wat hebben we dat al ontzettend veel meegemaakt. We hebben gevraagd hoeveel een matras kost, dat zou rond de 500 kwacha zijn, na overleg hebben we besloten dat ze van ons 5000 kwacha krijgen, zodat ze minstens 10 matrassen kunnen kopen, niet genoeg voor alle bedden, maar dan kunnen er tenminste weer 10 lekker slapen. Na thuiskomst hebben we nog even gelezen, geluncht en daarna zijn we naar Manungu gelopen. Peter is naar Good Luck gegaan om met hem en zijn moeder naar HHZ te gaan voor een rolstoel, hij had geen succes, degene met wie hij afgesproken had was weggegaan. Ik ben naar Eric gegaan, die weer heel blij was, evenals zijn zusjes, die me al tegemoet kwamen rennen toen ik aan kwam. Daarna heb ik Angela opgehaald voor een wandeling, ook zij zag er erg blij uit. Peter zou eerst ook nog komen wandelen, maar de tijd werd erg krap, Lenah zou nl. ook nog komen om wat af te spreken en een brief te geven die het verlengen van de visums gemakkelijker zou maken. Dinsdag 14/8, Peter ging bijtijds weg om Good Luck en zijn moeder op te halen, hij had weer afgesproken bij HHZ. Ik ben thuis gebleven omdat ik even naar de markt zou gaan om Kina te zien en om even fruit te kopen. Aangekomen op de markt bleek dat Kina er nog niet was, weer vlak bij huis zag ik net Lenah bij ons vandaag komen. Samen zijn we even langs een gebouwtje van de integratie gelopen en Lenah vond het leuk om haar huis even te laten zien, daar zijn we dus heen gegaan. Ze heeft een niet zo groot huis, maar het ziet er, voor Zambiaanse begrippen, goed uit. In de woonkamer staat een bankstel, (sommige delen hebben kussens van schuimrubber zonder bekleding) een open kast met een kleine tv en in diezelfde ruimte een koel/vrieskast, in de keuken staat een elektrisch fornuis ( had ik nog nergens gezien) dan zijn er 2 slaapkamers, een badkamer en een toilet. In Zambia is bijna geen woning te vinden met 2 verdiepingen. Na dit bezoekje gingen we weer naar de markt, Kina was er nu wel, ik kocht er wat fruit bij de buurstalletjes en we liepen naar huis. Peter was inmiddels aan de beurt bij Jonah, we zagen Good Luck in een mooie buggy zitten. Na het afhandelen met Jonah kwam Peter met GL en moeder even naar onze kamer. Wat zat het mannetje blij in zijn mooie wagentje, hij zat werkelijk te stralen en moeder trouwens ook, ze was o zo gelukkig en dankbaar. Wij zijn daarna met Lenah en Kina, die even meeliep om de weg te wijzen, naar een bureautje voor immigratie geweest. De man die ons hielp wist er niet zoveel van, moest iets opzoeken in een boekje, deed een beetje moeilijk en kwam tot de slotsom dat we naar Lusaka of Livingstone moesten gaan en meer dat 4000 kwacha pp. zouden moeten betalen, dat werd even later teruggedraaid naar meer dan 2000 pp., nog een aanzienlijk bedrag. Lenah heeft later nog even met iemand gebeld om verder te informeren. We moesten kopieën van paspoort en visum meenemen, pasfoto’s e.d. en we gingen naar weer een ander gebouw. Daar moesten we in de wachtkamer plaatsnemen. De secretaresse mocht eerst bij ‘de baas’ naar binnen, na enige tijd mochten wij naar binnen, in een grote kamer, met zeer grote fauteuils waarin wij plaats mochten nemen. Achter een groot bureau (er was een tweede groot bureau waar niemand achter zat, maar waarop een nogal grote tv. aanstond met life sport!) zat een commissaris aan wie Lenah uitlegde wat wij kwamen doen en waarom we in Zambia waren. Hij wilde onze papieren wel zien, hij kreeg onze paspoorten, van ieder een kopie van het paspoort en een kopie van de visumstempel die er in stond. Wat had die man een probleem met het zoeken van welke kopie bij welk paspoort hoorde, hij begreep er niet veel van en liet uiteindelijk nieuwe kopieën maken door zijn secretaresse. Gelukkig tekende hij de papieren en konden we vertrekken. Na nog in een ander kamertje bij een mevrouw te zijn geweest die Lenah wel kende, en die veel bewondering toonde voor hetgeen we deden (zij wist trouwens ook nog wel iemand die hulp kon gebruiken....) zijn we terug gegaan naar huis. Lenah zou nog achter een verandering in de aanbevelingsbrief brief gaan, even later kwam ze die brengen. Morgenvroeg kunnen we dan echt naar Mazabuka, hopelijk gaat het lukken. Na al dit gedoe zijn we nog maar weer eens kleding gaan kopen voor mensen in het dorpje (voor mensen met een beperking) dat we vorige week bezochten en voor kinderen die we morgenmiddag zullen bezoeken. Met tassen vol kwamen we thuis en we zijn nog een tweede keer gegaan om weer een voorraad te halen, we hebben nu echt genoeg van het zoeken in grote stapels tweedehands kleding. Tussendoor hebben we vandaag ook besloten te blijven zitten waar we nu verblijven. De organisatie die als ‘tussenpersoon’ werkt, vindt dat we in een te dure accommodatie zitten en dat we naar iets anders moeten. We hebben besloten dat we gaan bijbetalen en blijven zitten waar we nu zijn. Daar zijn wij blij mee, onze koks en ook Lenah vindt dat heel fijn. Dit was een dag zonder veel hulp voor de mensen, op Good Luck na, maar met veel geregel rond visums en verblijfplaats. Zo willen we niet veel dagen vullen.

Zonnige groeten van Peter en Ineke.