Weer wat afgehandeld.

Lieve volgers,

Deze ochtend zouden de 2 ‘jonge ondernemers’ tussen 8 en half negen hun ‘kapitaaltje’ op komen halen. Daar het gisteren niet lukte om geld op te nemen, ging Peter in alle vroegte op pad om te proberen of hij nu wel succesvol zou zijn. Inderdaad kwam hij met een behoorlijke stapel papiergeld thuis, allemaal briefjes van 50 kwacha, die van 100 (de hoogste coupure) waren blijkbaar op. Na de gebruikelijke ochtendrituelen, konden we de mannen om 8.15u verwelkomen en kon het uittellen van de biljetten beginnen. De kleermaker ging met 1800 kwacha naar huis, de kippenboer kreeg 3000, (de oplettende lezer weet inmiddels dat je deze getallen door ongeveer 11 moet delen om het bedrag in euro’s te krijgen) voor hen hele bedragen, waar ze ontzettend blij mee waren. We hebben ze beloofd te proberen te komen kijken als ze aan het werk zijn. Na hun vertrek zijn we op weg gegaan naar Manungu, waar al weer iemand op ons zat te wachten, die wel wat geld van ons kon gebruiken, een jonge vrouw die nog wel verder wil leren, maar de financiële middelen niet heeft. Zeer waardevol om daar geld in te steken, maar het geld begint een beetje op te raken, (we willen voor het project in Livingstone ook een bedrag bewaren) hier moeten nog een aantal projectjes afgerond worden waarvan we niet precies weten wat die gaan kosten. Hierna zijn we naar Macklenei en Good Luck gelopen, omdat die met hun moeder en Peter naar ‘The Holy Family’ zouden gaan. Bij het huis van GL hebben we ook nog gesproken met de moeder van Thomas, een jongen van 9 met diverse beperkingen en vergroeiingen. Voor hem gaan we kleding en luiers kopen. Daarna is Peter vertrokken. De rest van de delegatie is doorgelopen naar Chipengo, zij was naar het ziekenhuis geweest, nog niet met veel resultaat, in oktober moet zij terugkomen voor een oog- en hartonderzoek. Het aansluitende bezoek aan Kennedy was ook min of meer vergeefs, moeder en oma waren er niet, wel de 2 kleine jongetjes en een wat oudere. Kennedy lag op zijn bed in een afgesloten ruimte, zonder licht en aandacht. Hij werd wel even uit bed gehaald voor ons. Mathilda heeft een poosje met hem gezeten, waarna hij voor ons vertrek weer teruggelegd werd in de donkere ruimte. Hoe vaak zal dit gebeuren? Het mannetje kan niets anders dan liggen of bij iemand op schoot zitten, reageert nauwelijks op de omgeving, het is diep triest. Op de terugweg zijn we nog even bij Eric geweest, waar we weer enthousiast ontvangen werden, waarna we doorliepen naar het beginpunt. Omdat Peter nog niet terug was en het nog wat vroeg was om te lunchen, besloot ik Angela op te halen voor een wandeling, met Lenah liep ik naar haar toe. Haar moeder vond het echter wat te warm voor Angela om rond het middaguur een wandeling te maken, we zijn toen doorgelopen naar huis.Daar heb ik gewacht op Peter, die rond half 2 thuis was. De twee kinderen waren bekeken, er werden wat ledematen e.d. opgemeten, wat adviezen gegeven, maar uiteindelijk is hij niet veel wijzer geworden. De tekening die een man van het HHZ voor een stoeltje voor Macklenei gemaakt had werd wel goedgekeurd, zodat we na de lunch met de bewuste man afgesproken hebben dat hij het mag gaan maken. Voor Good Luck is het nog de vraag wat er gaat komen. Na nog snel voor wat kleding en luiers op pad te zijn geweest, zijn we weer naar Manungu gelopen voor een wandeling met de goedlachse Angela. Ze heeft lekker liggen slapen en moeder heeft wat tijd voor zichzelf gehad. Hierna zijn we naar huis gegaan, hebben we ons opgefrist, het stof dwarrelt dagelijks vele keren over je heen, (als wij in oktober ‘oud en stoffig’ terugkomen weten jullie waar het van is) nog wat gelezen en lekker gegeten. Nog wel een opvallend detail van deze dag: toen we bij Good Luck kwamen werden we er op gewezen dat ze nog voor een ‘stukje speelgoed’ voor hem gezorgd hadden. Vlak naast hem op de grond zat een musje met een touwtje aan zijn pootje met een stuk ijzer er aan zodat hij niet weg kon vliegen. Je moet toch wat verzinnen als er geen andere dingen voorhanden zijn..... Vrijdag 10/8 zijn we om half negen richting Manungu gelopen, daar zat voor de verandering eens niemand op ons te wachten. Zoals het hoort als je ‘s morgens aankomt moesten we weer even plaatsnemen op de voor ons neergezette stoelen, een krukje en de stenen, de planning voor de dag moest gemaakt worden. Als eerste gingen we naar Thomas, daar brachten we kleding en luiers. We werden dit keer niet buiten of in een ‘hutje’ ontvangen, maar in een woning met een heus bankstel en zelf een t.v. De moeder van Thomas was erg blij met de spullen. Terug bij Mathilda, ja wel, zat er een moeder op ons te wachten, zij vroeg of we haar konden helpen met haar betalingsachterstand bij The Holy Family. We hebben gezegd dat het goed is, we het geld aan Lenah geven die voor de betaling zal zorgen. Na dit gesprek gingen we even afscheid nemen van de ‘schoolkinderen’, die hadden vandaag de laatste schooldag en hebben nu een maand vakantie. Zij kwamen allemaal naar buiten en zongen een liedje voor ons, erg schattig. Even later smulden de meesten van de koekjes die we voor hen meegebracht hadden, er waren er ook die het pakje koekjes voor later bewaarden. Na dit afscheid ging Lenah richting huis, wij zijn naar Kifti gegaan en hebben gevraagd of we met hem konden gaan wandelen, hij had immers een buggy gekregen. Het was prima, oma haalde hem van zijn bed en even later liepen we met hem buiten. Over de onverharde paden was het rijden met de buggy niet zo gemakkelijk, maar toen we eenmaal bij de doorgaande weg waren ging het prima, het mannetje lag echt te genieten. Nadat we hem teruggebracht hadden, zijn we naar huis gelopen. Daar hebben we geluncht, waarna we naar Lukomantano reden, het dorp,waar we al eerder waren, aan het meer en met veel mensen met een beperking bij elkaar. Veel ouders en hun kinderen hadden zich al op een plaatsje verzameld, de verscheidenheid aan handicaps was groot. Vergroeiingen, halve armen, slappe benen, geen spraak en/of gehoor, verstandelijk beperkingen, alles was aanwezig. Na een gebed en een introductie kwamen natuurlijk de vragen om hulp. Aangezien wij in Monze al heel veel financiële hulp geboden hebben, konden we wat dat betrof niet veel doen, heel vervelend natuurlijk, zeker omdat de mensen ook vroegen wat voor een hulp we daar geboden hadden. Heel naar om te vertellen dat we van alles voor ze kochten, vervoer regelden e.d. en nu moesten zeggen dat we niet veel voor hun gemeenschap konden betekenen. We hebben wel aangegeven dat hun dorp een prima plek is voor vrijwilligers, die kunnen daar een hoop hulp bieden, we zullen dat aangeven bij de organisatie. De bewoners zouden blij zijn als er iemand zou komen helpen. Als wij eerder met de mensen van deze gemeenschap kennis gemaakt zouden hebben, hadden we vast meer financiële steun geboden. Nu hebben we ze alleen maar blij kunnen maken met 2 tassen op de markt gekochte kleding. Na nog een gebed en veel kwaloemba’s (dank je wel) gingen we weg. We kwamen allebei met een heel triest gevoel bij de auto, zoveel ellende en zo weinig kunnen doen voor deze mensen die zo afgelegen wonen en nauwelijks vervoer hebben. Thuis hebben we hier met Lenah nog over zitten napraten, we willen zo veel doen, maar we staan machteloos, alles wat we doen is maar een minuscuul druppeltje op een gloeiende plaat, maar toch is dat heel belangrijk en moeten we blij zijn met wat we wel nog kunnen doen en gedaan hebben. Na een lekkere maaltijd kon er weer gelezen en geschreven worden, alweer een werkweek om. Zaterdag 11/8 de dag weer begonnen met een lekker stuk rennen, waarna een ontbijtje en een heerlijke douche. Ook wasten we meteen maar weer even, het kan maar weer schoon zijn. Verder was het een dag van niet veel geplande dingen, we lazen wat, losten met Marlieke samen problemen op die we weer met onze mail hadden, liepen nog even over de markt voor wat fruit en zaten nog even lekker bij ons huis in de schaduw. Even lekker ergens koffie drinken op een terrasje is er hier niet bij, terrasjes zijn er niet en de gewoonte om koffie en/of thee te drinken kennen ze niet. Was het toen we hier kwamen nog kil en veel minder aangenaam dan in Nederland, de laatste 2 weken is het steeds behoorlijk warm, flink boven de 30 graden, er is de hele dag geen wolkje te bekennen. De temperatuur kan de komende tijd alleen nog maar stijgen, gelukkig koelt het in de avond lekker af. Na de lunch hebben we een lekker stuk gewandeld, de hitte weerhoudt ons daar niet van. Nu we weer in huis zijn schrijven en lezen we nog even. Straks zal Lenah nog even komen om wat dingen te bespreken. Daarna zal het wel etenstijd zijn, ook hier vliegen de dagen om.

Tot de volgende keer, lieve groeten van ons.

En weer verder.

V

Volgelingen,

Zoals jullie hebben kunnen lezen, geven wij nogal wat geld uit om spullen voor de mensen hier te kopen, soms vallen de uitgaven mee, een andere keer zijn we (veel) meer kwijt. Het is dan ook iedere keer weer een verrassing als we zien dat er geld gestort is op onze rekening. De begunstigden en wij willen alle gulle gevers hartelijk bedanken.

Maandag 6/8, na het ontbijt ging Peter nog even op pad om bij de farmacie luiers te kopen, die was dicht i.v.m. een feestdag, ondertussen vertelde Sylvester mij dat je ze ook in een andere winkel, waarschijnlijk goedkoper, kon kopen. Hij ging met Peter mee en even later kwamen ze met drie grote pakken met ieder 100 luiers terug. Aangezien we ook een plunjebaal vol nieuwe dekens hadden, namen we maar een keer een taxi. In Manungu aangekomen, zagen we bij het huis van Mathilda al mensen op ons zitten wachten, de moeder en het jongetje met de wond aan zijn buik. Moeder vertelde ons dat hij geboren is zonder uitgang voor de ontlasting. Die moest dus op een andere manier het lichaam verlaten. Hoe het kwam dat die wond zo groot was kon ze ons niet uitleggen. Zij wilde graag geld voor vervoer, maar ook geld voor de ziekenhuisopname, de operatie en de medicijnen. Jedrick zou meerdere dagen in het ziekenhuis moeten blijven. Moeder beloofde al ‘s middags naar het ziekenhuis te gaan, zodat de operatie voor het maken van een uitgang snel zou plaatsvinden, ze zou ook Mathilda en haar man op de hoogte houden hoe het gaat. Ook de moeder van Chipengo, het blinde meisje met hartproblemen en een spierziekte, zat op ons te wachten, ook zij wilde niet alleen geld voor transport, maar ook voor oog- en hartonderzoek. Beide moeders gingen met een flink bedrag (voor hun begrippen zeker) zeer blij naar huis. Met Mathilda en haar man gingen wij het dorp rond om de gekochte spullen verdelen. Bij Sara brachten we een deken, dat leverde me weer een zeer dikke knuffel op, we gaven ook geld voor oogdruppels voor oma. Daarna liepen we weer een eind het dorp uit om bij de familie van Kennedy een deken, luiers en wat kleding te brengen, blije gezichten alom. Oma, de vrouw die duidelijk het heft in handen heeft, zelf ook werk heeft, maar ook de zorg voor een pleegkindje, wist ook nog wel iemand die hulp kon gebruiken. We hebben de boot even afgehouden, we willen eerst afmaken waar we aan begonnen zijn als er nog geld over is...... Bij Good Luck moesten we wachten, hij en moeder waren even weg, maar toen ze er waren konden we ook hen blij maken, de luiers zouden goed van pas komen en het autootje dat we voor GL meegenomen hadden viel in goede aarde, hij glom. Daarna gingen we nog naar Beatrice, daar brachten we luiers en een deken. De hele delegatie was weer aanwezig, al bleek nu dat er niet 4 generaties vrouwen zijn, maar 5, alleen de oma van Beatrice was ook nu niet aanwezig. Vooral de overgrootoma was heel erg blij, omhelzingen volgden. Wat iedere keer weer gebeurt als we mensen bezoeken is, dat er zodra mensen in de gaten hebben dat we er aankomen er stoelen, als die er zijn, krukjes of grote plastic zakken gepakt worden om ons op te laten zitten. Bij ieder gezin waar we komen is dat hetzelfde ritueel, wij krijgen ‘de beste plaatsen’, de rest zit daar omheen. Na het laatste bezoek zijn wij naar huis gegaan om te lunchen, er moesten ‘s middags boodschappen gedaan worden voor de timmerman, zodat die aan de slag kon gaan. Peter ging dat met Mathilda’s man Donaer en Lenah doen, ik bleef thuis omdat de bijna onvermijdelijke darmklachten me in de greep hadden en omdat ik toch een beetje overbodig zou zijn. Ze kochten de metalen deurpost, hang- en sluitwerk, schroeven e.d. en cement om de gaten rond de oude deurpost en het raam op te vullen. Ook keken ze nog even naar nieuwe fietsen voor de 2 vrouwen die hun kind naar ‘The Holy Family’ moeten brengen. Later zijn Peter en ik ook nog even gaan kijken, maar Peter kon de fietswinkel niet meer vinden in de wirwar van straatjes en steegjes bij de markt. We hebben nog wel even geld opgenomen, dinsdag zouden we fietsen gaan kopen. Dinsdag 7/8, zoals afgesproken eerst naar de fietsenwinkel, daar verkochten ze één merk, één type fiets: een degelijke. We kregen helaas met geen mogelijkheid korting, ook al kochten we er twee tegelijk, korting kreeg je pas bij het kopen van 10 exemplaren, dat was ons iets te veel. We hebben de fietsen gekocht, in de namiddag konden we ze ophalen. Hierna gingen we nog wel op zoek naar iets van een fietszitje achterop voor Sara. Dat vonden we niet, maar we zagen wel in een winkel een soort loopstoeltje met wieltjes, dat leek ons ideaal voor Beatrice, zo zou ze haar slappe beenspiertjes kunnen oefenen. We hebben er een gekocht, het duurde wel even voordat het allemaal in orde was, maar uiteindelijk hebben we hem mee kunnen nemen. Lenah, die mee was, heeft ondertussen nog wat boodschappen gedaan, zodat we direct na het kopen op weg konden richting Manunga. Maar o nee, Lenah moest nog even iemand spreken, konden wij mooi in die tijd nog even naar de timmerman lopen om te kijken wanneer hij zou komen. Dat deden we braaf, we bestelden meteen ook nog een krukje voor de juf, zodat die ook kan zitten. Bijna gelijk met Lenah kwamen we bij de taxistandplaats aan. Omdat we weer volle handen hadden lieten we ons rijden. Bij het schooltje zagen we Donaer druk aan het werk, hij had de metalen deurpost al geplaatst en had al heel wat afgesmeerd met cement, het zag er keurig uit. Toen Peter hem wat geld gaf, glom hij van oor tot oor en was erg dankbaar. (gister had ik gevraagd of Mathilde en hij door één van de organisaties betaald werden voor al het werk dat ze doen, dat bleek niet het geval, het wordt gezien als vrijwilligerswerk, ook het runnen van het schooltje, waarvoor ze de juf ook nog moeten betalen, zelf hebben ze het ook zeker niet breed) Samen met Mathilda liepen we naar Beatrice om haar mooie roze looptoestel te geven. Zij werd er bijna meteen ingezet, maar kon er de lol (nog) niet van inzien. Terwijl iedereen om haar heen enthousiast was, moest zij alleen maar huilen. Ook nu was overgrootmoeder weer heel blij, ze vond dat wij maar in Zambia moesten blijven, we konden wel in hun huisje blijven slapen, dat hebben we toch maar niet gedaan. Na nog een paar omhelzingen zijn we vertrokken. Hierna zijn wij naar Eric gegaan, daar hebben we weer een poos met hem gezeten, hij en ook moeder die weer even haar handen vrij had, hebben er van genoten. Voor de lunch zijn we naar huis gelopen, omdat we in de middag weer met Lenah op pad zouden gaan. Even over 14.00 u vertrokken we met een taxi naar Lukamaniano, een dorpje, eens gesticht door de RK kerk om mensen met een beperking bij elkaar te laten wonen en ze door het maken van o.a. manden in hun onderhoud te laten voorzien. De materialen werden aangeboden en de producten werden op marken voor ze verkocht. Toen de hulp van de kerk weg viel, kwamen er natuurlijk financiële problemen en die zijn er nog steeds. Tijdens ons bezoek werden er manden getoond die ze gemaakt hadden, we kochten er 3, 1 voor Lenah, 1 voor Kina ( ze waren er heel blij mee) en 1 voor onszelf. De bijeengekomen mensen waren ons heel dankbaar. Het dorpje ligt aan een groot meer waar een deel van de omgeving het water vandaan haalt. De bewoners van het dorpje kunnen door water uit het meer te pompen wel wat groente verbouwen, maar het werken op het land is lang niet voor iedereen haalbaar. Dat bleek ook wel toen diverse mensen naar ons toe kwamen strompelen, de een op twee houten krukken uit het jaar nul, een ander met behulp van een heel lange stok, anderen konden het nog net zonder hulpmiddelen redden. Aan de rand van het dorp hadden we al een man opgehaald, een dwerg, met wel zeer korte beentjes, hij had verschillende kinderen, waarvan één ook dwerggroei heeft. In het dorp zijn ook kinderen met een beperking. Gelukkig is er een schoolgebouwtje neergezet, zodat de kinderen wel onderwijs kunnen volgen. Helaas zijn ze wel altijd op een flinke afstand van de ‘gewone mensen’. We hebben afgesproken dat we er vrijdagmiddag nog een keer heen gaan, dan zullen de kinderen met een beperking aanwezig zijn. Nadat we terug gereden waren, via een stuk onverharde hobbelweg en een stuk asfaltweg, zijn we nog even de markt opgegaan. Daar hebben we weer in hopen textiel gezocht naar wat kleding voor Kifti en voor de kinderen die we vrijdagmiddag zullen zien. Ook hebben we de fietsen opgehaald, waarop we later naar huis fietsten, oh wat reden die zwaar vergeleken met onze mooie, lichte sportfietsen met ik weet niet hoeveel versnellingen. De moeders die de fietsen krijgen zullen flink hun best moeten doen om bij hun bestemming te komen. Morgen zullen we op de fiets naar Manunga rijden, dat wordt echt wel even behoorlijk trappen, terwijl we toch echt gewend zijn grote stukken te fietsen. Thuis heeft Peter de fietsen nog even verder uitgepakt, om veel delen zat nog plastic en papier. Ik heb de gekochte kleding nog even uitgespreid, het was echt nog niet voldoende, we mogen best nog een keer naar de markt om nog wat draagbare shirtjes uit de bergen kleding te vissen. Na onze maaltijd, bestaande uit een lekker stukje kip en gekookt aardappelen, zonder enige toevoeging, hadden we nog een lekkere avond. Woensdag, lagen we al bijtijds te lezen en te schrijven, toen Peter ging kijken of er al iemand bezig was om water voor ons te warmen, we hoorden nog geen gerommel in huis, bleek dat we wel een uur eerder wakker en actief waren dan normaal, we waren niet om even over zessen wakker geworden, maar om even over vijven.....waren we klaar om naar Manungu te gaan, er moesten nog wat stickers van het HHZ, het gezondheidscentrum, op de fietsen geplakt worden, maar toen konden we gaan. Gelukkig trapten de fietsen niet zo zwaar als gisteren, het verpakkingsmateriaal had duidelijk voor een vertragend effect gezorgd. Bij Mathilda zaten de twee mannen die graag geld wilden voor de naaimachine of een eigen bedrijfje. De eerste had een naaimachine uitgezocht, dat komt in orde. De tweede man, de heel kleine met één arm, heeft een plek gevonden waar hij kippen kan gaan houden. Hij wil eendagskuikens kopen, die enige weken op laten groeien en dan weer verkopen. Hij heeft dan geld nodig voor: de aanschaf, medicijnen, voer en een soort zaagsel om over de bodem te strooien. Hij had een keurige lijst met benodigdheden. Donaer gaf aan dat het allemaal goed was, we hebben dus beide mannen beloofd dat ze morgen geld krijgen, ze zullen morgenochtend bij het HHZ zijn. Na de ontmoeting met deze mannen is Peter met Good Luck en Macklenei en hun moeders naar het HHZ gegaan om te kijken wat ze voor de kinderen kunnen doen. Ze hebben beiden iets nodig om in te zitten, dat werd wel beaamd, maar ze moeten eerst naar ‘The Holy Family’ voor bevestiging en om te kijken wat ze precies nodig hebben. In de tussentijd ben ik met Lenah, Mathilda en Donaer de fietsen gaan wegbrengen. Wat was de familie van Sara blij, Sara trouwens ook, ze glom en gaf diverse knuffels. Ik had daar niet door dat het niet Sara’s moeder was die de fiets aannam, maar een tante. Daarna liepen we naar de familie van Beatrice, ook daar waren weer veel blije gezichten, moeder die tot nu toe nog niet zo enthousiast gereageerd had, liet nu toch wel erg blijken hoe gelukkig ze was met de fiets en hoe dankbaar. Bij beide families is duidelijk verteld dat de fiets hoofdzakelijk bedoeld is om de kinderen naar hun bestemming te vervoeren en niet om als transportfiets voor van alles en nog wat gebruikt mag worden. Ook moeten ze voorkomen dat de fiets steeds door anderen gebruikt wordt. Weer terug op het startpunt zijn Lenah en ik nog even naar Kifti geweest om wat kleding te brengen, ook zijn we nog even bij Eric geweest, die was weer erg blij. Wat heeft die jongen toch een lieve, vriendelijke, goedlachse moeder! Toen we weer bij Mathilda aankwamen was Peter daar ook net gearriveerd. We liepen even naar het schooltje om te kijken of de timmerman daar al bezig was, dat was het geval. Donaer was hem aan het helpen, dat was maar goed ook, want het wilde allemaal niet zo goed lukken, wat had de man een moeite met het inhangen van de deur. We zaten er met verbazing naar te kijken en werden opeens opgeschrikt door een zeer emotionele vrouw. De moeder van Sara was gekomen, ze huilde vreselijk en riep maar steeds: ‘Thank you, thank you, God bless you, God bless you.’ Ze bleef maar huilen en herhalen, ons beetpakkend en omarmend, ze was bijna niet te kalmeren. Mathilda ontfermde zich uiteindelijk over haar en na een poosje ging ze weg. Niet veel later zijn ook wij naar huis gelopen voor de lunch, om 14.00u zouden we met Lenah op pad gaan naar ‘The Holy Family’ . Dat hebben we ook gedaan. Deze organisatie houdt zich, verdeeld over twee locaties, bezig met revalidatie van kinderen en volwassenen. Het eerste gebouw dat we bezochten en waar we eerst een gesprek hadden met een man en een vrouw, was voornamelijk voor volwassen, daar was ook een werkplaats bij om protheses te maken. Mensen uit de wijde omtrek komen erheen voor herstel, revalidatie en therapie. Er is ook gelegenheid om er te blijven slapen. Het tweede gebouw, daar reed de man ons heen, was een school voor kinderen met een beperking, waar ze ook therapie kunnen krijgen. Ook daar was gelegenheid om te blijven slapen. In de ‘kleuterklas’ was nauwelijks materiaal aanwezig, in een kast lagen wat boekjes, de laden van het ladenkastje wat er stond waren leeg..... Als je alles wat we daar vanmiddag gezien hebben, vergelijkt met war wij in ons land gewend zijn, krijg je toch wel tranen in je ogen, ja al weer. De voor onze begrippen oude afgeschreven bedden die we zagen, met plastic bedekte matrassen, waar de scheuren inzitten, een paar kinderen op bedjes met wat groezelige doeken, allemaal best triest om te zien. En toch doen de mensen hier reuze goed hun best om het allemaal goed te doen. Na thuiskomst hebben we nog maar weer even op de markt ‘rondgestruind’ op zoek naar kleding. Het geld halen, daarna, is helaas niet gelukt, morgenochtend nog maar even proberen. Wij gaan zo eten, het begint al lekker te ruiken. Wat boffen we toch, dat wij ook hier niet zoals de meeste mensen honger hoeven te hebben, het is allemaal zo ongelijk verdeeld.

Lieve groet Peter en Ineke.

Vrijdag en het weekend.

Lieve familie en bekenden,

Na een lekkere warme douche, we worden ierdere morgen verwend met een grote emmer warm water, en een lekker ontbijti gingen we weer op pad. Het werd een dag met diverse bezoekjes aan families. Eerst brachten we bij Macklenei de nieuwe deken en de kleding, die is tweedehands, we beginnen er aardig handigheid in te krijgen om de kleding voordelig op de kop te tikken. De eerste keer kochten we tweedehands dat op hangertjes hing, dat graaien in een grote stapel vonden we maar niks, tot we in de gaten kregen dat de kleding in de stapels nog veel voordeliger was, dus......, want hoe meer we kunnen kopen hoe fijner het is. Ook de dekens die we kopen, steeds bij dezelfde man, worden steeds voordeliger. Macklenei was niet zo lekker deze dag, ze zat buiten in haar stoeltje met een stuk vitrage over haar heen tegen de vliegen. Toen we dat even optilden om haar te begroeten, zwermden er ook meteen een heleboel vliegen om haar hoofdje. Haar moeder, die later met ons mee ging op ‘familiebezoek’, zodat we met 4 vrouwen en Peter de ronde deden, was erg blij met de spullen. We gingen naar de familie van Sara, het meisje met een vergroeid handje en beentje. We kwamen aanlopen, ze zag het, rende naar me toe en vloog me in de armen. Zij heeft verder gelukkig geen beperkingen, maar wel een moeder met astma die moeite heeft met het vervoeren van Sara, lopen is voor haar vaak te ver. Sara gaat naar het schooltje/de crèche waar ik eerder over schreef en ze gaat regelmatig naar een soort fysiotherapie. Moeder wil graag een deken en eventueel een fiets, ze mag gaan informeren wat een degelijke fiets kost. Oma, die bijn blind is en er ook bij was zou heel graag oogdruppels hebben. Als we weten wat die kosten en wat ze nodig heeft, kunnen we die eventueel voor haar kopen. We vervolgden onze ‘missie’ en gingen langs twee gezinnen waar de moeder niet thuis was, we liepen door naar een buiten het dorp gelegen nederzettinkje waar een familie woont, een oma, haar dochter, wat kinderen en Kennedy, weer zo’n hoopje mens met vergroeiingen, armpjes en beentjes zijn flinterdun en kunnen niet gestrekt worden, de handjes zijn samengetrokken vuistjes. Hij is zes, maar hij kan helemaal niets, liggen op de grond of in iemands armen en eten doet hij nauwelijks. Vader is niet meer in beeld, zo’n kind wilde hij niet, mensen uit de omgeving mijden deze plek ook i.v.m. Kennedy. Wij zullen wat kleding, luiers en een deken voor hem kopen en Peter maakte de afspraak dat hij mee zal gaan naar het gezondheidscentrum (om te kijken of er wellicht een stoeltje of een soort buggy zoals Kifti kreeg voor hem is) en de taxikosten voor zijn rekening zal nemen. Ondertussen heeft een oudere jongen een pan ‘plaatselijke drank’ neergezet (eerder ook al gekregen bij Eric) gemaakt van o.a. maïs. Het is crèmekleurig en er drijven wat graandeeltjes in. Peter en ik zijn altijd al tevreden met een klein laagje...... Hierna vervolgden we onze weg en gingen naar Good Luck, (dat heeft hij beslist niet gehad, besef je, als je hem ziet) een jongetje van 6, dat op de grond zit, zich wel enigszins kan bewegen, iets vast met zijn linkerhand kan pakken, maar verstandelijk beperkt is, niet kan praten en niet kan lopen. Wat hij wel goed kan is heel lief en veel lachen. Hij gaat regelmatig naar ‘The Holy Family’, de instelling waar Sara ook wel heen gaat voor fysiotherapie. Moeder zou graag luiers, een deken, schoolgeld en iets waarin hij kan zitten hebben, zodat hij niet altijd op de grond hoeft te zitten. We gaan ons best doen. Ondertussen is er ook een vrouw uit het dorp gekomen die een kind met beperkingen heeft, zij zou ook graag hulp willen. Wij hebben tegen haar gezegd dat we eerst verder gaan met de al eerder ‘aangemelde’ kinderen en dan kijken wat we nog kunnen doen. Het gaat blijkbaar als een lopend vuurtje door het dorp dat wij van alles voor iedereen kunnen doen. Na dit bezoek zochten Peter en ik even een plekje om te lunchen. We hadden gisteren een lekkere, grote avokado gekocht, om op onze meegenomen boterhammen te doen. Op een bankje onder een grote boom genoten we zo even in alle rust van de lunch. Het volgende bezoek was aan de familie van Beatrice, een meisje van 1 jaar en 7 maanden. Ook dit gezin woont op enige afstand. Als we aankomen wordt er besloten door te lopen naar het huisje waar overgrootmoeder op de grond zit, een oude (96 jaar) bijna tandenloze vrouw, die ons meerdere keren vriendelijk gedag zegt en de handen schudt. Beatrice heeft spierproblemen, kan haar hoofdje niet goed rechtop houden en heeft heel slappe beentjes waar ze doorheen zakt als ze proberen haar te laten staan. Het zou voor haar goed zijnom naar ‘The Holy Family’ te gaan voor therapie, het vervoer is dan een probleem, met een fiets zou moeder zeer geholpen zijn, ook wil ze wel graag een deken, en luiers. We zullen kijken wat we kunnen doen. Nadat we het zeer schamele onderkomen verlaten hadden gingen we naar Mathilda’s huis. Daar ontmoetten we het volgende ‘geval’. Er zat een vrouw en er waren 3 kinderen, niet allemaal van haar. Het ging om een jongetje dat mee was, hij had problemen gehad met zijn darmen. Het bleek dat hij een grote open wond boven zijn navel had, hij had in juni (!) terug moeten komen voor hulp in het ziekenhuis, de vervoerkosten waren echter een probleem. We kregen de wond te zien en schrokken er erg van. Er zat een ronde opening van wel 7 à 8 cm. doorsnee, zo te zien keek je tegen de darmpjes aan, hij had snel hulp nodig, we hebben tegen de vrouw gezegd dat moeder snel mogelijk moet komen om direct met hem naar het ziekenhuis te gaan, wij betalen het vervoer. In de tussentijd bleek de timmerman gekomen om de bankjes en de deur te brengen, we liepen dus even naar het lokaaltje, dat zich op het terrein bij Mathilda bevindt. De bankjes en de deur waren goed gelukt, we zagen blijde gezichten en dankbare mensen. De timmerman gaat nu op zoek naar een metalen deurpost en naar hang- en sluitwer en hij gaat nog een luik voor het raam maken, zodat alles afgesloten kan worden. Ook gaat hij de muur langs deurpost en raam afsmeren. Dat alles zal uiteindelijk 1600 kwacha kosten, €160,-. Voor onze begrippen onvoorstelbaar, maar hier vrij normaal. Dat wil echter niet zeggen dat alles goedkoop is, een liter benzine bv. kost rond de €1,40. Al de bezigheden van de middag hadden meer tijd in beslag genomen dan we verwacht hadden, het wandelen met Angela moest er helaas bij in schieten, helaas, maar volgende week gaat dat vast wel weer lukken. We zijn met Lenah richting huis gelopen, we hadden er een week met veel bezoekjes, praten en inkopen doen op zitten. Thuis genoten we weer van een maaltijd met vis en veel groente. Zaterdag, eerst lekker gerend en na het ontbijt de was gedaan, we houden het wel aardig bij, maar vandaag moest het bed verschoond worden, handig hoor, van die grote lakens wassen in een emmer, maar het is gelukt en ‘s avonds hadden we weer een lekker fris bed. Vandaag zou in het teken staan van boodschappen doen, 3 dekens, kleding, 3 pakken luiers en we wilden informeren naar fietsen om een beetje op de hoogte te zijn. Voordat we weggingen bleek dat we geen mail meer konden versturen. We hadden van Ziggo een bericht gekregen dat ze ons account geblokkeerd hadden, omdat anderen via ons account mails verstuurd hadden, ze gaven aan wat we moesten doen. We vertrouwden het niet helemaal en dachten aan een ‘fout’ mailtje. Dat bleek later niet het geval. Na enig zoeken kreeg Peter via de chat contact met Ziggo, ze waren bereidwillig en behulpzaam, meerdere keren is er contact met ze geweest en ‘s avonds was het weer in orde. Tijdens het theedrinken op de binnenplaats ‘s morgens, kregen we nog bezoek van een echtpaar van middelbare leeftijd. De man had een brief bij zich met daarbij kopieën van zijn paspoort e.d. Het bleek dat hij een boerderij had geërfd, zelf ‘disabled’ was (voor ons niet zichtbaar, echter, wij kunnen niet in zijn hoofd, hart enz. kijken) en hij vroeg hulp. Hij zou graag koeien/ossen willen, een ploeg en nog wat ander gereedschap. Wij hebben hem duidelijk gemaakt dat wij hier in eerste instantie zijn om kinderen te helpen en wel geld hebben, maar geen giga bedragen. Na de uitleg begrepen ze het wel en gingen er weer vandoor. Tussendoor zijn we naar de markt geweest, we hebben gezocht naar fietsen, maar nauwelijks iets gezien aan degelijke exemplaren, kleding gezocht in verschillende hopen, dekens gekocht, die worden per deken steeds 10 kwacha goedkoper.... en we zijn op pad geweest voor luiers, maar de farmacie was dicht en verder konden we ze nergen vinden, diekomen later dan wel. Ook deze dag ging door al het gedoe weer snel voorbij, voor we het wisten was het tijd voor ons supper. Zondag 5/8. Een ontbijtje met voor ieder 2 heerlijk gebakken eitjes en een lekker bordje pap. We hebben elk een eitje op brood gedaan bewaard voor de lunch, zodat onze twee koks niet terug hoefden te komen voor het bereiden van een lunch. Om 9 uur ziijn we weer naar de kerk geweest, er zaten wederom heel veel kinderen (alleen) in de kerk. Er werd door jongeren weer volop gezongen en getrommeld en soms door vele mensen mee geklapt. De kerkgangers zijn hier allemaal wel heel vroom. Na de dienst zijn we nog even langs de farmacie gegaan, maar die was gesloten, morgenochtend vroeg gaan we maar even de nodige pakken luiers halen. Na gelezen, geschreven en geluncht te hebben, zijn we een flink stuk gaan wandelen, weer leuke plekjes gezien onderweg. We zijn nu net terug, hebben ons even lekker opgefrist, wat is het hier toch ongelooflijk stoffig en zitten nu weer even dingen af te maken. De koks zijn al weer actief voor ons, het zal vast wel weer lekker worden.

Geniet van het mooie weer, zonnige groeten van ons.????

Bijzonder werk

Allereerst, lieve mensen, excuses voor het niet sturen van de foto’s, we hebben binnen en buiten vele pogingen ondernomen, maar het lukt niet, we willen jullie graag mee laten genieten, helaas....

Dinsdag 31/7 We liepen in iets meer dan een half uur naar onze ‘werkplek’. Onderweg kwamen we heel wat groetende mensen tegen, ook waren er al veel kinderen die naar ons riepen. Bij de crèche lieten we even de spullen zien die we voor ze gekocht hebben, de kinderen en de juf waren erg enthousiast. Daarna brachten we de deken en de badlakens naar Eric, zijn moeder was er erg blij mee en was dankbaar. We spraken af dat we terug zouden komen om bij haar zoon te blijven zodat zij tijd had voor iets anders. Weer bij de kinderopvang gingen we de kinderen kennis laten maken met de spelletjes en puzzels die we meegenomen hadden. Er was goed te merken dat deze kinderen nog nooit met dit soort spullen in aanraking gekomen waren, kinderen van 8/9 jaar hadden moeite met een houten puzzels waar drie of zes figuren ingelegd moesten worden, zelfs al ze het meerdere keren deden. Het kostte ook heel wat moeit om de oudsten uit te leggen hoe je domino moet spelen, de taal speelde daarbij natuurlijk ook wel een rol. Ook het feit dat we buiten op een groot zeil zaten werkt niet echt mee, de concentratie, sowieso al een probleem, was niet erg groot. Wel waren de kinderen erg enthousiast. Toen om 12 uur de de kinderen naar huis gingen, vertrokken wij naar Eric, moeder bleef aanvankelijk in de kamer, maar op aandringen van ons ging ze aan de slag. We zaten naast Eric op de bank, hij vond het heerlijk om lichamelijk contact te hebben, hij pakte je handen, hield ze vast en wreef ze, legde ze in zijn nek, op zijn hoofd en op zijn borst en vond het lekker als je dan op zijn borst sloeg, dat gaf hij zelf aan. Ook vond hij het leuk als we een liedje zongen, dan begon hij te glimlachen. Eric was erg beweeglijk, hij schudde vaak zeer ongecontroleerd met zijn lichaam, verschoof steeds op de bank, (af en toe waren we bang dat hij er af schoof) maar kon zich door op zijn handen te steunen ook weer naar de rugleuning schuiven. Af en toe pakte hij Peter heel stevig om zijn nek en aaide hij hem over zijn hoofd, hij genoot duidelijk van onze aanwezigheid. Toen de lunch op tafel werd gezet, na ruim een uur met Eric gezeten te hebben, (we mochten blijven eten, maar dat wilden wij niet, de moeder spreekt nl. nauwelijks Engels) zijn we terug gegaan naar Mathilda. Daar hebben we ons lunchpakket gedeeld met Mathilda, haar man en Lenah, we hadden lekkere boterhammetjes met ei mee. Na het eten liepen we met zijn vieren naar Angela, een meisje dat de dag er voor aan een stuk zat te glimlachen toen ze met haar moeder bij de bijeenkomst was. Nu bleek ze zich helemaal niet lekker te voelen, ze keek sip en er kon geen lachje af. Met moeder spraken we af dat wij de vervoerkosten voor het afgelopen trimester en de volgende 2 trimesters zouden betalen, ze had nl. een achterstand. We gaven haar de 180 kwacha voor het vervoer en nog 50 om nog iets anders aan te kunnen schaffen voor Angela. Voor €23,- hadden we weer iemand dolblij gemaakt. Aangezien Angela een groot soort buggy in bruikleen heeft met, heel praktisch, grote wielen, spraken we af dat we haar de volgende dag op zouden halen voor een wandeling. Weer in Monze terug, kochten we op de markt nog even wat t-shirts voor de kinderen die er nog geen kregen van de meegenomen kleding, een plastic box voor de spelletjes en puzzels die we gaven en plastic bakjes voor de letters en cijfers die we gekocht hadden. Het was weer een zeer afwisselende dag. Woensdag ging Lenah niet mee naar Manungu,ze had een begrafenis. Wij hebben onze spullen op de crèche afgegeven, de shirts uitgedeeld, de daar uit voortvloeiende glimmende koppies bekeken en spelletjes met de kinderen gedaan. We hadden vandaag ook een schuimrubber bal en wat autootjes die we in Nederland gekocht hadden mee. Dat alles was een schot in de roos, er werd tijdens de pauze druk mee gespeeld. Later gingen we met Mathilda naar het kleine meisje dat aan haar ogen geopereerd moet worden. Dat bezoek verliep niet zo heel soepeltjes. Tijdens de bijeenkomst hadden we de moeder toegezegd dat we de vervoers- en de medicijnkosten zouden betalen. De operatie zou gratis zijn, omdat het meisje nog geen 5 jaar is. Nu wilde moeder ook nog wel wat geld omdat het een privékliniek is waar ze heen gaat...... en als het kan ook graag geld voor eten, ze hebben vaak honger. Al diverse keren, ook tijdens de bijeenkomst maandag, hebben wij gezegd dat we geen geld geven voor eten en ook geen eten kopen voor mensen, omdat dat ondoenlijk is, er zijn er velen die niet genoeg geld hebben voor eten. Moeder bleef wat ontevreden kijken, vader had gelukkig wel in de gaten wat we bedoelden en was zeer tevreden. De ouders kunnen het geld aan Lenah vragen als ze naar het ziekenhuis gaan. Vervolgens zijn we weer bij Mathilda thuis gekomen, daar hebben Peter en ik ons door een behoorlijke stapel afwas heengewerkt alvorens met moeder en zoon in gesprek te komen. De zoon van 21 bleek ook wat aan zijn voeten te hebben waardoor hij eigenlijk op goed schoenen moet lopen. Nu droeg hij afgetrapte sportschoenen, voor nieuwe had hij nog geen geld. Toen hij zijn schoen en sok uitdeed schrokken we toch wel even, hij had alleen een grote en een kleine teen en daar tussen in ontbrak een heel stuk. Het voorstuk van zijn voet leek wel een letter V het onderste puntje zat halverwege zijn voet. Zijn andere voet bleek ook vergroeiingen te hebben, de grote teen en de teen ernaast waren vergroeid met een verdikking aan de onderkant voet, de andere 3 tenen stonden behoorlijk scheef. Hij voetbalde graag, maar had wat problemen met de stabiliteit. We hebben hem ook maar geld gegeven om een paar goede schoenen te kunnen kopen. Voor de lunch hebben we ons even afgezonderd, we hebben ergens een plekje onder een boom gezocht waar we even rustig konden eten. Daarna gingen we naar Kifti, zijn moeder en oma en een tante met haar kind. Kifty van 5, is behoorlijk klein en vergroeid, heeft een verstandelijke beperking, kan niet praten en tijdens het ademen hoor je hem onafgebroken ‘pruttelen’. Voor dat laatste heeft hij medicijnen, maar hij kan niet zonder geluid ademen. Zijn moeder zou graag een (rol)stoel voor hem willen hebben en ze wilde heel graag luiers. Peter had van de week al info gekregen van iemand van het Health Center, waar wij onze kamer hebben, dat er rolstoelen te krijgen zouden zijn. Hij vertelde dat aan de vrouw, maar toen we zeiden dat ze daar dan heen kon gaan, zei ze dat ze dat niet durfde. Toen Peter vroeg of ze wel wilde gaan als hij mee zou gaan en voor de taxi zou betalen, stemde ze in. (later, toen Peter informeerde hoorde hij dat hij de volgende ochtend met haar mocht komen) Tot slot zijn we deze middag nog bij Angela gaan kijken of ze zich beter voelde, dat was het geval, ze glimlachte weer zoals we dat eerder van haar gezien hadden. Zij is verstandelijk beperkt, kan niet praten en niet lopen. Met haar zijn we lekker een stuk gaan wandelen, moeder kon lekker even iets gaan doen zonder haar in de gaten te moeten houden, ze was daar erg blij mee. Angela vond het trouwens ook prima, ze heeft bijna de hele weg zitten lachen, ze was als een zonnetje. In Monze zijn we nog even op zoek gegaan naar de apotheek om te kijken of ze daar luiers verkopen, dat bleek het geval te zijn, maar we wisten niet precies welke luiers Kifti’s moeder wilde, dus kochten we nog maar niets. Thuishebben we nog even gelezen en gewacht op onze koks. Die lieten heel,lang op zich wachten. Meestal zijn ze er rond 16.30u of 17.00u, maar vandaag kwamen ze maar niet. Omdat alles op een vuurtje bereid moet worden doen ze er minstens anderhalf uur over. Tussen half 7 en 7uur is het eten meestal klaar. Toen er om half 7 nog niemand was heeft Peter maar even een appje gestuurd om te vragen hoe het zat, even later kwamen ze aan met een volledig bereide maaltijd, we hadden ons voor niets ongerust gemaakt. Het eten was lekker. ‘s Avonds diverse pogingen gedaan om foto’s te versturen, tevergeefs. Donderdag 2/8 zoals de laatste dagen de gewoonte, lopen we iedere keer naar Manungu en in de middag weer terug. Omdat er voor het Health Center geen afspraak gemaakt hoeft te worden wil Peter graag meteen met Kifti en moeder op pad, dat gaat ook lukken. Ik ga met de kinderen spelletjes doen en puzzelen en daarna ga ik op weg naar Eric. Onderweg roept een pinda pellende vrouw me, ze zegt dat ze niet goed kan zien en vraagt of ik iets voorhaar kan doen, ik antwoord dat we er over na zullen denken, maar dat er heel veel mensen zijn die wel hulp kunnen gebruiken. Erics moeder is naar een bijeenkomst op de school van haar dochter. De broer van Eric gaat mee naar binnen, maar hij ligt nog op bed, ik zeg dat ik later wel terug zal komen. Bij het schooltje is het pauze, de kinderen spelen buiten, ik doe nog wat liedjes met ze en dan spelen ze verder zelf. Als ik later weer bij Eric ben, is moeder thuis, ze is blij me te zien, hij ligt op de bank, we zetten hem overeind, zodat ik naast hem kan zitten. Hij is al snel weer bezig met handen pakken, wrijven e.d. ook vond hij het fijn om met een van de balletjes die we vorige keer aan hem gegeven hebben te ‘spelen’. Het zijn zachte, goed kneedbare exemplaren, goed voor de gespannen spieren die hij heeft. Eric is vandaag wel rustiger dan vorige keer, hij schuift niet zo veel over de bank en maakt ook niet zoveel bewegingen met zijn lichaam. Wel geniet hij zichtbaar van de aandacht. Na een poosje komen Lenah en Peter ook binnen, zij liepen elkaar bij het Health Center tegen het lijf en zijn met elkaar met de taxi hierheen gereden. Het bezoek aldaar heeft meteen resultaat gehad, Kifti heeft een soort aangepaste buggy waarin hij lekker kan zitten/liggen, zijn moeder is er blij mee. Zij en Peter zijn ook nog luiers wezen kopen. De moeder van Eric komt met iets te drinken binnen voor ons en gaat zelf weer naar buiten. Lenah legt uit dat ze het zelf gemaakt heeft en dat we mogen proeven. Wij vinden het er niet zo aantrekkelijk uitzien, het is wit/geelachtig met kleine klontjes er in. We willen beiden wel een beetje proeven, ik heb er na een klein slokje wel genoeg van, Eric vindt het erg lekker, hij heeft zijn beker zo leeg, ik schenk dus graag de inhoud van die van mij in die van hem en help hem bij het opdrinken. Rond half een gaan we richting Mathilda’s huis, het is ondertussen lunchtijd, we willen wel weer een plekje zoeken om te eten, Lenah weet wel een gelegenheid vlakbij waar we gebruik kunnen maken van stoelen. Wij zeggen dat dat niet hoeft, maar we worden er toch heengebracht. Het is een binnenplaats van een hotel van mensen die zij kennen en er worden twee stoelen voor ons gehaald en we zijn van harte welkom. Later komen twee vrouwen van het hotel nog een praatje met ons maken. De volgende keer zijn we weer welkom. In de middag bezoeken we nog een meisje en haar moeder. Het kindje is blind, kan niet horen, niet spreken, is verstandelijk beperkt, beweegt spastisch en heeft een hartafwijking. Hoe is het mogelijk!!!! Zij moet voor een onderzoek aan de ogen en voor een hartonderzoek naar het ziekenhuis. Moeder vraagt of we haar financieel kunnen steunen i.v.m. vervoer, medicijnen en het hartonderzoek. Ook tegen haar hebben we gezegd dat dat geregeld wordt. T.z.t. kan ze geld krijgen van Lenah. We zijn met het meteen geven van geld erg voorzichtig, voor je het weet gaat het op aan eten. Het laatste bezoek van vandaag betreft Macklinei, een meisje dat we eerder zagen, ze spreekt niet, heeft vergroeiingen en een verstandelijke beperking, haar moeder wilde graag een nieuwe stoel, een deken en als het kan wat kleding voor haar. Peter gaat met haar volgende week naar het gezondheidscentrum, hij heeft daar inmiddels info gekregen van een man die advies kan geven voor een aangepast stoeltje, we kunnen dat eventueel door een timmerman laten maken. Na dit bezoek lopen we met Lenah naar huis, waarna we nog naar de markt gaan. Daar kopen we een deken, kleding (wat gaat het afdingen soms goed) en potloden voor de juf. Thuis lezen en schrijven we, waarna we genieten van een heerlijke maaltijd. Na het eten nog even dit verhaal afgemaakt, zodat ik eindelijk het gevoel heb dat ik daarmee ‘bij’ ben, er is elke dag zo veel te vertellen.

Tot het volgende bericht, groet PI.

Zondag en het begin van de werkweek.

Lieve lezers,

Het is nu dinsdag en goh wat hebben we een hoop gezien en gedaan. Zondagochtend zijn we na het ontbijt naar de mis van 9.00u geweest in de katholieke kerk. Er zijn hier veel kerken, sommige hebben diensten op zaterdag, andere op zondag. We kozen voor dit tijdstip, omdat er op het bord stond dat er om 10.00u ook een dienst zou zijn, we waren er zodoende zeker van dat we niet urenlang in de kerk zouden zitten, net als vorig jaar. De dienst begon te laat, de voorgaande dienst liep uit, maar om 9.15u konden we toch naar binnen. Aanvankelijk waren er niet zoveel mensen in de kerk, tijdens de dienst kwamen er nog aardig wat binnen, waaronder veel kinderen. Op een gegeven moment zaten er in onze bank 4 kleine kinderen (zonder begeleider) die maar aan elkaar zaten te plukken en zaten te lachen, ze kwamen steeds dichterbij zitten, na de communie was er opeens nog maar 1 over, die dicht tegen me aan zat. We weten niet waar de rest gebleven is. De dienst was voor een groot deel in het Engels zodat het goed te volgen was en hij was om 10.15u afgelopen. We hadden met Lenah afgesproken dat we deze dag met haar zouden gaan wandelen, Sylvester (zondag bleek dat het Lenahs zoon is) zou ons naar haar toe brengen ergens bij een boerderij. Om 11.00u vertrokken we, het was een leuk pad door de velden heen, na ruim een uur lopen kwamen we bij een boerderij aan en daar was Lenah met nog enkele andere mensen en een paar kleine kinderen. Ze ging echter helemaal niet met ons wandelen, want ze was op haar eigen boerderij, we waren blij verrast. Het was nl. erg leuk om dit te zien. Lenah woont vlak bij ons onderkomen in Monze, maar ze heeft dus ook een authentieke boerderij met kippen met veel kuikens en duiven en een heel groot stuk land waar ze, als het regenseizoen is, maïs verbouwen en wat groeten. Er staan ook citroen-, sinaasappel- en mangobomen. Alleen de citroen droeg nog vrucht. Ze waren hard aan het werk om de laatste maïs van de kolven te halen. De meeste maïs gaat van de kolven af door er op te slaan, maar de restjes worden er handmatig afgehaald. Na de rondleiding over het veld en langs de verschillende gebouwtjes hebben we de lunch genuttigd, daarna hebben we nog geholpen met de maïs werkzaamheden. Rond half 3 maakte een aantal zich op om naar huis te gaan. Op weg naar huis liepen we met zijn vijven, we gingen nog bij 3 boerderijen aan van familieleden. Bij de een werd wat gebracht, bij de ander wat gehaald. Een van de neven had een heuse, goed onderhouden, grote groentetuin en ook veel dieren, koeien (o.a. voor het ploegen), geiten, kippen en kalkoenen. De man verwerkte de mest tot biogas, in het keukentje stond een gasstel, heel bijzonder voor deze omgeving. Na het bezoek aan de boerderijen liepen we door naar huis. Het avondmaal bestond uit vis, veel groente en wat rijst, we hadden aan Kina gevraagd of ze een keer vissen voor ons wilde kopen op de markt en die dan voor ons te bereiden. Peter had haar 50 kwacha (ongev €5,-) gegeven, daar had ze 5 flinke vissen voor kunnen kopen, ze had er nu 2 heerlijk gegrild, we genoten er van. Maandag, deze dag zouden we ‘aan de slag gaan’. Om 8.30u gingen we van huis om naar de ‘Kindergarden’ te lopen. We wisten waar we ongeveer van de hoofdweg af moesten om er te komen. Nadat we even gezocht hadden vonden we waar we moesten zijn. Lenah was er al en we gingen meteen naar het lokaaltje, waar zo’n 20 kinderen aanwezig waren, de jongste, het kindje van de juf, 1 jaar, de oudste 9, allemaal in één ruimte. We zouden daar even op meten hoe groot de banken moeten worden die we gaan laten maken, ook de deur en de deurpost werden opgemeten omdat die aan vervanging toe zijn. Nu bleek dat de ruimte niet 4 bij 5 meter is, maar nog geen 3 bij 4 meter. Daar zitten dan soms wel 30 kinderen in! Ondertussen hadden zich bij het huisje van de verantwoordelijk voor de crèche, Mathilda, diverse ouders verzameld met hun kinderen met een beperking (op zich al heel bijzonder omdat ze meestal binnen blijven) ook waren er twee volwassen mannen met een groeiprobleem, een daarvan had ook maar een arm. Ze waren gevraagd daar naar toe te komen om te praten over hetgeen ze nodig hebben. De behoeften liepen sterk uiteen. Een moeder van een kindje met problemen aan de ogen wilde graag geld om het vervoer naar Lusaka en de medicijnen die het meisje van nog geen twee, nodig zou hebben na de operatie, te kunnen betalen. Twee anderen wilden graag een nieuwe stoel, of een rolstoel voor hun kind dat beslist niet op een gewone stoel kan zitten. Een moeder vroeg geld, omdat ze vanwege haar astma, haar kind met een probleem aan één voet en één hand niet lopend naar school kan brengen. Er waren twee vrouwen die voor hun kind nog termijnen moesten betalen op school, ze hadden er geen geld voor. Dit ging uom een bedrag van 180 kwacha p.p. , (€18,-) voor 3 trimesters. Van de 2 jonge mannen die er waren, vroeg er één geld, omdat zijn naaimachine het begeven had, hij had nu geen werk meer, de ander vroeg een beginkapitaaltje omdat hij zelfstandig aan de slag wil, hij was door zijn ouders verstoten omdat hij aan zijn benen een soort ‘dwerggroeiprobleem’ heeft. Er was ook nog een moeder die haar zoon Eric van 16 niet mee had, dat kon ook niet, want hij kan niet lopen, niet zien en zoals we later zagen, heeft hij ook een spierprobleem. De meeste moeders konden ook nog wel wat geld gebruiken om eten te kopen. Ik geloof niet dat ik nu over alle aanwezigen iets geschreven heb, maar jullie begrijpen dat ook dit weer grote indruk op ons gemaakt heeft. Wat een ellende in één klein wijkje van Monze, en dan te bedenken dat de meeste van de kinderen (bijna) nooit buiten komen, omdat de ouders zich voor hen schamen. We hebben gezegd dat we alle ‘aanvragen’ zullen bespreken, dat hebben we later ook gedaan. Het geld voor het vervoer naar Lusaka en de medicijnen voor de ogen zal er komen, dat zullen we Lenah geven en als de moeder weet wanneer haar kind geopereerd wordt, krijgt ze dat, anders gaat het misschien wel op aan voedsel o.i.d. Het geld voor de naaimachine zal er waarschijnlijk komen als het benodigde bedrag niet te hoog is, dan kan die jongen weer voor eigen onderhoud zorgen. De stoeltjes zullen we waarschijnlijk door de timmerman kunnen laten maken, rolstoelen worden waarschijnlijk te duur en de oudersgaan toch nauwelijks met hun kind naar buiten. Het geld dat aan de school betaald moet worden geven we ook. Wat boffen zij en wij toch dat we over een aardig bedrag kunnen beschikken...... Na de bespreking zijn we nog naar het huis gelopen waar Eric woont. Deze jongen ligt op zijn bed op de grond, of hij ligt en of zit op bank. Hij is zoals gezegd blind, kan niet praten, niet lopen is incontinent en heeft een spierziekte. Op de bank liggen wat oude handdoeken, hij draagt voor het gemak geen broek maar een omslagdoek zoals de meeste vrouwen die dragen. Als ik naast hem op de leuning ga zitten pakt hij steeds mijn hand en wrijft erover, tussendoor stoot hij kreten uit, lacht en maakt soms schokkende bewegingen met zijn lichaam. Mijn handen legt hij soms op zijn borst, dan weer in zijn nek, hij vindt het heerlijk om aangeraakt te worden. Erics handen zitten onder de eeltplekken. Zijn moeder zou voor hem graag een nieuwe deken willen en spullen om onder hem op de bank te leggen. Eric boft dat zijn ouders een bank en wat stoelen in de kamer hebben, dan kan hij tenminste gebruik maken van de bank. Het is ontroerend om te zien hoe liefdevol er met deze jongen omgegaan wordt. Na dit bezoek lopen we terug naar huis, halverwege stopt een kennis van Lenah, we mogen in de auto stappen. Thuis lunchen we en dan gaan we met Lenah naar 2 timmermannen om te vragen wat het kost om de bankjes en de deur te maken, we hoeven niet op een offerte te wachten, er wordt snel een berekening gemaakt en wij bestellen de spullen. Daarna gaan we nog naar de markt om voor Eric een deken, een stuk plastic en twee grote badhandoeken te kopen, we zoeken ook nog wat spullen uit voor de crèche, dat kan beslist geen kwaad, zo veel hebben ze niet. Tot slot zijn we naar huis gegaan, daar hebben we buiten nog even zitten lezen. Lenah had ons gevraagd of we bij het avondeten liever kip of varkensvlees wilden, de keuze viel op kip. Tijdens het lezen kwamen Sylvester en Kina met de boodschappen thuis, in de doos die ze bij zich hadden zat een levende kip..... die zou het niet lang meer maken! We aten er smakelijk van.....

Liefs van ons.

Het vervolg.

Beste mensen,

De laatste dag van onze cultuurweek hebben we in de ochtend kennis gemaakt met mensen van de crèche waar we zulleno assisteren en met enkele kinderen met een beperking die hier meestal thuis gehouden worden. De crèche is een zeer klein gebouwtje van ongeveer 4 bij 5 meter waar zo’n 30 kindertjes opgevangen worden. In het ‘hokje’ staan 3 bankjes, (2 blokken hout met een plank erop) waar kindertjes op kunnen zitten, de rest moet op de grond zitten. Er is geen speelgoed, de muren zijn kaal, op een schoolbord en een plaat met het alfabet na. Het geheel is te gek voor woorden, het is armoe, armoe en nog eens armoe. Het eerste dat we willen doen is fatsoenlijke bankjes laten maken zodat alle kinderen kunnen zitten. Na het bezoek aan de crèche gingen we naar 4 gezinnen waar ze een kind met een beperking hebben. Die kinderen worden vaak binnenshuis gehouden, omdat de ouders zich schamen voor hun kind. Op een na, waren alle huisjes, misschien is krotjes een beter woord, waar we kwamen heel klein en bedompt. De eerste moeder kwam met een zwaar gehandicapt kindje met vergroeiingen naar buiten. Het kind was in doeken gewikkeld en er was nauwelijks contact mee te krijgen. Bij de tweede was het niet veel anders, daar gingen we naar binnen, er werden voor ons twee krukjes gepakt de rest zat op een grote plastic zak op de grond. Het meisje werd op een stoeltje neergezet en vastgebonden met een stuk stof. Als je weet hoe klein de huisjes zijn en als je weet dat die kinderen de hele dag binnen zijn zonder iets van voorzieningen springen de tranen je in de ogen. Bij het derde gezin was een jongetje dat zijn rechterarm niet kan gebruiken en die niet kan praten, soms kan hij ook zijn nekspieren niet goed gebruiken. Hij komt wel buiten, kan gewoon lopen, maar was ook verstandelijk beperkt. Het laatste gezin had een behoorlijk huis, waar ook meubels in stonden. Het meisje is blind, verstandelijk beperkt, en kan niet praten. Zij lag in de hoek van de bank en reageerde op het aanraken van haar, ze pakte ook onze handen beet en wreef daarover. We hopen dat we bij alle vier de kinderen wat kunnen helpen en wellicht iets van een stoeltje, een dekentje of iets anders waar ze behoefte aan hebben kunnen kopen. Er is verder geen speciale opvang voor deze kinderen. We waren in ieder geval erg onder de indruk van de ernst van de beperkingen en de omstandigheden waarin ze leven. In de middag zijn we nog naar het Chikuni Cultural Institute gereden, een rit van ruim een uur, gedeeltelijk over een zeer slecht begaanbare weg. Als je in het behoorlijk grote dorp bent waar zich dit bevindt, waar ook scholen voor basisonderwijs en vervolgonderwijs behorend bij een klooster van Jezuïeten, een grote kerk en een grote begraafplaats zijn, vraag je je af waarom de weg ernaar toe, van 10 km lang, zo ontzettend slecht moet zijn. Maar goed we werden in het Institute ontvangen met veel muziek, voornamelijk van Zambiaanse trommels, gezang en gedans, ze lieten ons diverse rituele dansen zien. Het was een groep van zo’n 12 enthousiaste mensen die dat deden voor 4 mensen die daar kwamen kijken. Er waren ook vrouwen manden aan het vlechten, er werd ons uitgelegd en getoond hoe ze aan zo’n mand beginnen en hoe de diverse patronen, die allemaal een betekenis hebben, gemaakt worden. De groep muzikanten en dansers bracht ons al dansend naar het kleine museum waar we een rondleiding kregen en veel te weten kwamen over de tradities en gewoonten van de Tonga bevolkingsgroep. Het was een erg leuke middag met veel info en vermaak. Zaterdag 28/7 We gingen hardlopen, het was soms wel even zoeken naar goed begaanbare paden, maar het is gelukt. We hadden wel heel wat bekijks, niet iedereen vindt het normaal dat er hardgelopen wordt en als dat dan ook nog 2 blanken zijn, (we zien die hier echt nauwelijks) is dat voor velen ‘bezienswaardig’. Soms werden we aangemoedigd, maar ook werd er gegniffeld en vreemd gekeken. Voor het ontbijt kwam Sylvester onze router brengen en maakte hem gebruiksklaar. Natuurlijk moest er toen in de ochtend geprobeerd worden of we foto’s konden versturen. Dat was niet heel gemakkelijk maar uiteindelijk lukte het, nog het beste, gek genoeg, toen we buiten zaten. We hebben ook lekker buiten zitten lezen. ‘s Middags zijn we nog even de markt overgelopen om te kijken of we kraampjes zagen waar we spullen zouden kunnen kopen voor o.a. de gehandicapte kinderen. Aan het eind van de middag hadden we nog een gesprek met Lenah en een coördinator van haar organisatie, hij kwam ons nog het e.e.a. vertellen. Na het eten hebben we zoals gewoonlijk nog zitten lezen en schrijven, er wordt ons afgeraden in de avond nog weg te gaan, omdat dat niet zo safe zou zijn, dat doen we dan ook niet. Over de maaltijden kan ik nog wel even iets vertellen. ‘s Morgens krijgen we brood met pindakaas of jam, maar soms ook pap, (gelukkig is Peter mee, die houdt daar wel van) of gekookte aardappel, bij die laatste 2 staat er ook brood naast. Als we thuis lunchen is er meestal een warme maaltijd, soms met kip of varkensvlees met daarbij rijst, aardappel, al dan niet zoet, of een maïsgerecht en groente. Als we weggaan en een lunch meekrijgen is dat meestal brood met gebakken ei. In Zambia is er bijna alleen maar wit brood te koop, maar nu we er om gevraagd hebben, krijgen we heel licht bruin brood. Er staat de hele dag fruit voor ons op tafel. Wat we ‘s avonds eten is ook heel gevarieerd, soms koude groente met koude aardappel, een keer koude aardappel met een bordje vers geroosterde pinda’s, maar er is ook wel eens een warme maaltijd met prudukten die we ook bij de lunch krijgen. In het begin kregen we heel grote porties, maar op ons aandringen geven ze nu meestal wat minder. Omdat we gezegd hebben dat we erg van groente houden worden we daar de laatste dagen mee verwend, er is hier ook best wel een gevarieerd aanbod op de markt. Jullie kunnen er dus van uit gaan dat we wat eten betreft niets te kort komen.

Met een zonnige groet, Peter en Ineke.

De cultuurweek.

Lieve belangstellenden,

Gelukkig, we kunnen weer wat schrijven, dagen hadden we geen WiFi, maar dat is nu opgelost, we hebben een router laten kopen in Lusaka en kunnen dus weer wat versturen, zoals de foto’s van deze morgen. Het gaat niet allemaal even vlot, maar haast moet je hier sowieso niet hebben....                                                  Maandagavond hadden we een voor ons wat vreemde avondmaaltijd, we kregen gekookte aardappelen (wel droog zonder iets) en een bordje geroosterde pinda’s. (wel lekker)                                                          Dinsdagochtend gingen we met Lenah naar een school in Monze, we hadden daar een gesprekje met het hoofd van de school. Op die school hebben ze wel 600 leerlingen en een ‘evenredig’ aantal leerkrachten, nl. 12..... Hij vertelde ons dat er soms wel 80 of 90 leerlingen in een lokaal zitten. (En wij in Nederland maar klagen...) In de middag zijn we met een taxi naar Gonde Shrine gegaan, voor een bepaalde stam een heilige plaats, waar mensen minstens 1 keer per jaar samenkomen om en tijdens een ceremonie te bidden voor bv. een goede oogst, regen of genezing. Er worden ook spullen geofferd. Vanuit het hele land komen dan meer dan 500 mensen voor 5 dagen daar naar toe. Er moet eerst aan een soort dorpshoofd, in dit geval een oude  vrouw, (het is een piepklein dorpje) toestemming gevraagd worden. Eigenlijk moet men de plaats blootsvoets betreden, maar dat hoefden wij gelukkig niet. Er wordt ook eer betoond aan overleden leiders, waarvan men gelooft dat hun geest daar nog aanwezig is. Het was erg interessant en ook heel mooi om te zien. Deze avond konden we genieten van een echte Zambiaanse maaltijd. Kina en Sylvester bereiden onze maaltijden en deze avond kregen we ‘eetles’ van Sylvester, we aten chima, een soort ballen gemaakt van maïsmeel en iets van een een vlees- en groente prutje. We moesten natuurlijk met de handen eten, hij deed voor hoe je van een maïsbal met je rechterhand een stukje afhaalde, in je hand daar een soort balletje van maakte en er een kuiltje in vormde en daar iets van het andere eten in deed. Het lukte hem prima, maar wij zaten er nogal mee te knoeien. Het is best lastig om netjes met alleen je rechterhand te eten. Het smaakte trouwens prima.                Woensdag 25/7 brachten we een bezoek aan het Nationale Museum in Choma. We gingen met zo’n busje dat ze in Ghana trotro noemen. Ook hier moet het busje vol zijn voor het vertrekt, we hadden geluk, er zaten al mensen in en met ons erbij was het bijna vol, vrijwel direct na onze komst stapten de laatste mensen in. We zaten weer flink op elkaar gepakt en al snel hadden we in de gaten dat niet bij iedereen de deodorant 24 uur werkt, die geur vermengt met wat bezinegeur en de ‘frisse ademlucht’ van sommige mensen, maakte de reis van zo’n twee uur soms minder aangenaam. Over de staat van het busje, zal ik maar niets zeggen.... In het museum kregen we een rondleiding. Nogal wat tentoongestelde spullen kwamen overeen met datgene wat we in Lusaka in het museum ook gezien hadden. Er werd veel verteld over de voor- en nadelen van de dam in het meer bij de Zambezierivier, buiten lagen grote, zware ijzeren ballen die gebruikt waren om bomen om te laten gaan, ze lieten die van de helling af rollen zodat veel bomen ontwortelden. Na nog in de museumwinkel gekeken te hebben naar kunstnijverheid uit de omgeving, was het tijd om wat inkopen te doen bij de Spar voor onze lunch, die nuttigden we op een klein terrasje vlakbij het busstation, waar kaartjes gekocht werden voor een grote bus die ons naar Monze zou brengen. Na nog een taxiritje ging Lenah naar huis, wij liepen nog even naar de markt, waar ik nog een paar simpele gympjes kocht, meer ben je in die stofboel hier niet waard.  Thuis legden we wat kleding neer waar Kina en Sylvester het e.e.a. uit mochten zoeken, Sylvester voor hemzelf en Kina voor haar en haar 3 kinderen, ze waren dolblij, innige omhelsingen volgden.  Donderdag stonden we om kwart voor 5 op, we wasten ons snel, kleedden ons aan en aten nog even een banaantje, omdat we om half 6 opgehaald zouden worden om naar het Lochinvar Nationaal Part te gaan. Om 10 voor 6 stond de taxi voor. We reden eerst een stuk over een goed begaanbare weg, maar de rest van de rit was het hobbeldebobbel, net als in het park. We genoten onderweg van een prachtige zonsopkomst. Bij de ingang van het park waren meteen apen te zien, later zagen we ook andere soorten, oribis en  baboons. Met een ranger gingen we het park in dat 420 km2 groot is. Het aantal diersoorten dat we zagen, viel wel wat tegen, maar wat we op een gegeven moment bij een meer zagen was prachtig. Een heel groot aantal  ree-achtige dieren, kafoër en lechwe trokken, nadat ze de alarmroep van vogels gehoord hadden, al rennend en springend naar het water toe, waar talloze vogels zaten die later opvlogen waardoor de lucht vol zwarte stippen zag, werkelijk geweldig om te zien. Voordat de dieren zich haastend naar het water begaven, zagen we ook nog twee vechtende mannetjes, de geweien hoorden we kletteren. De natuur in het park was prachtig, zeker bij het meer waar we later kwamen. Daar was het een drukte van belang, de vissersboten waren aangekomen en de vis moest met ijs ingepakt worden. Er werd gesorteerd, door vooral vrouwen en ijs verpulverd om tussen de vissen  te doen. De vis werd met wat vrachtauto’s naar Lusaka en Livingstone vervoerd. Hier en daar werd ook wat vis verkocht, Lenah en de chauffeur gingen met aardig wat vis naar huis. Bij het meer hebben we geluncht, waarna we naar een gigantische boom reden die gedeeltelijk versteend was, dat was goed te voelen aan de buitenkant. Er zat een heel groot gat in de boom waar je met meerdere mensen in kon staan. Vlakbij de boom was de ‘drumming rots’ op een bepaalde plek in de rots klonken mooie geluiden als je er met stenen op tikte. Ook in het park was een bijzondere plek met een hotspring, het water was zo heet dat je je hand er niet in kon houden. De bodem van dit ondiepe water was prachtig gekleurd, de planten, het gras en de struiken er om heen waren mooi groen. Na van dit alles genoten te hebben, hobbelden we weer het park uit, kochten nog houtskool voor de chauffeur en reden ook weer via een slechte weg naar een geasfalteerde en toen naar huis. Over vieren kwamen we daar aan. We hebben buiten nog lekker zitten lezen, hadden een maaltijd waarbij van die piepkleine visjes kregen waar wij beiden niet van houden, maar de rest was lekker. 

Van Lusaka naar Monze.

Daar zijn we weer,

Aan de reacties te zien is het eerste bericht, na de nodige problemen, aangekomen. Bij het vorige bericht is het er bij in geschoten, maar wij willen iedereen bedanken voor de lieve berichtjes, appjes, gesproken woorden, mailtjes en kaartjes die we kregen om ons een mooie, fijne reis te wensen en natuurlijk voor de financiële bijdragen die we mochten ontvangen, (we hebben weer een groot bedrag te besteden) daar kunnen we weer veel mensen blij mee maken. Nadat we zondag in de ochtend nog het een en ander bekeken hadden in Lusaka, zijn we vanaf het hostel met een taxi (de taxichauffeur die ons hier gebracht had zou ons ook weer naar het vliegveld brengen, maar hij liet het afweten, gelukkig was er een andere man die ons wel wilde brengen) naar het vliegveld gegaan om daar opgehaald te worden voor de rit naar Monze. Om 15.00u werden we ook inderdaad opgehaald, we hoefden niet te wachten op iemand die met het vliegtuig kwam, dus we konden meteen vertrekken. We reden door Lusaka, vlak langs het hostel waar we geweest waren naar het busstation waar we ‘s morgens heen liepen om te kijken hoe het zat met het busvervoer vanuit Livingstone aan het einde van de reis. Wij waren in de veronderstelling dat we door deze chauffeur met de auto naar Monze gebracht zouden worden, maar dat bleek niet zo te zijn. Hij belde met een vrouw die naar het busstation toe zou komen, (er eigenlijk al had moeten zijn) ze zou er over vijf minuten zijn, dat werd uiteindelijk 5 kwartier! Wij dachten dat zij met de auto zou zijn, maar dat was niet het geval, we zouden met de bus naar Monze gaan. Wat ons betrof ook prima, ware het niet dat ze zei dat het op dat moment te laat was om dat te doen, omdat de wegen slecht zijn en het al bijna donker werd..... als we dat geweten hadden, zouden we veel vroeger afgesproken hebben, wij hadden die zondag niet veel te doen. Er was miscommunicatie geweest tussen de verschillende organisatie, maar wat te doen? Drie mensen die extra moesten overnachten, de chauffeur woonde in de buurt van het vliegveld. Wij wilden dan wel proberen weer in het hostel te slapen, de chauffeur belde, er was geen tweepersoons kamer meer beschikbaar, maar wel een gezamenlijke kamer. We stemden in, later bleek dat we dezelfde kamer konden krijgen die we eerder hadden, die hadden ze nog niet schoongemaakt. Waar die vrouw geslapen heeft weten we niet, maar we hadden afgesproken dat we maandag om 8.00u de bus zouden nemen. De chauffeur bracht ons weer naar het hostel, waar we later nog een lekkere maaltijd hadden en waar we weer in ‘ons eigen bed’ konden slapen. Maandagochtend zaten we al vroeg aan het ontbijt, om 7.30u zouden we weer opgehaald worden. We liepen tien voor half 8 naar buiten en de auto stond al voor, het kan dus wel in Zambia, op tijd zijn. Dat op tijd zijn gold niet voor Lenah, de vrouw die met ons mee zou reizen en voor ons de cultuurweek organiseert, en ook niet voor de chauffeurs van de bus waar we mee gingen. (wellicht voor alle chauffeurs heel gewoon) Wij waren ruim voor 8.00u op het busstation, kochten daar vast de kaartjes, want Lena was er nog niet. Pas op het moment dat de bus weg wilde rijden, kwam ze aan, het was toe 8 minuten voor 9! Het busstation was weer net zo’n, op het oog, grote puinhoop als de busstations in Ghana. Overal bussen die met zeer veel moeite achteruit of weg konden rijden, zeer veel kleine kraampjes en heel veel mensen die koopwaar aanboden. Het deed erg vertrouwd aan. In de bus konden we toen alle verkopers verdwenen waren en de bus was gaan rijden weer genieten van een dominee die ons wilde overtuigen van het bestaan van God, hij deed dit zeer overtuigend en fanatiek. Later was er ook nog een man met een sociaal/ maatschappelijk praatje, die hield het korter. Ondertussen reed de bus rustig verder, over wegen die in het begin nog wel behoorlijk goed waren, maar later van veel mindere kwaliteit waren, grote gaten in de weg en niet overal asfalt, zodat de bus soms van links naar rechts over de weg ging. (er wordt hier links gereden) het was al met al weer een hele rit, om 12.45u waren we in Monze, daar stapten we over in een taxi en rond 13.00u waren we bij het huis waar we de komende 5 weken zullen verblijven. We hebben een tweepersoonskamer met eigen toilet en wasgelegenheid. Er is een douche en een wastafeltje, maar geen stromend water. Ze zullen er voor zorgen dat we ‘s morgens warm water krijgen, en verder zullen we zien hoe het gaat. Na een overdadige lunch, hebben we met Lenah wat afspraken gemaakt en zijn we het dorp doorgegaan en over de plaatselijke markt gegaan, een grote markt die er iedere dag is. Daarna hebben we nog wat inkopen gedaan en nu is het lees/schrijftijd. Straks gaan we eten. Er is hier een zitkamer met lekkere stoelen en er staat een eettafel, luxer dan wat we in Ghana gewend waren. We zullen het hier vast wel volhouden..... Nog even iets over het weer, het is warm in de zon, maar er is steeds een flinke wind die het koel maakt en er is nogal wat bewolking. I.t.t. Nederland, nog geen korte broeken weer.

Liefs van Petine.